Guradylan miweleriň peýdasy barada
10-05-25
Guradylan erik
Ol ýürege we aşgazan-içege oňyn täsir edýär we görüşi gowulandyrýar. Guradylan erikleri yzygiderli iýmek, gan damarlarynyň petiklenmek howpuny peseldýär we gan aýlanyşygyny gowulandyrýar, sagdyn derini, dyrnaklary we saçlary ösdürýär. Guradylan erik gemoglobini köpeldýär we aşgazan-içege kesellerinde peýdalydyr. Guradylan miweler, çişmä garşy gowy serişdedir.
Kişmiş
Nerw ulgamyny berkitmäge kömek edýär, dartgynlygy, ýadawlygy aradan aýyrmaga kömek edýär we ukyny gowulaşdyrýar. Göwreli we emdirýän aýallar üçin peýdaly: demir ýetmezçiligini doldurýar we laktasiýany gowulandyrýar. Kişmiş ýürek myşsalarynyň saglygyna oňyn täsir edýär, nerw ulgamyny we immuniteti güýçlendirýär.
Guradylan injir
Immuniteti goraýar, içege parazitlerini kowýar. Agyz boşlugynyň çişmegine, üsgülewige kömek edýär.
Guradylan şetdaly
Ýürek-damar ulgamyndan we böwrek kesellerinden ejir çekýänler üçin peýdalydyr. Guradylan şetdaly immuniteti pes we gan azlygy bolan adamlar üçin peýdalydyr. Ýadawlygy aradan aýyrmaga we keselden soň dikelişi çaltlaşdyrmaga, ýürek-damar ulgamyny berkitmäge, bagyr we böwrekleri işjeňleşdirmäge kömek edýär.
Guradylan miweleriň zyýanly taraplary
Bu peýdalara garamazdan guradylan miweler hem zyýanly bolup biler. Bu esasanam senagat derejesinde öndürilenler üçin has dogrydyr. Olaryň satuwa çykarylýan köp görnüşi, mör-möjeklerden goraýan we ýaramlylyk möhletini uzaldýan intensiw himiki bejerginiň üsti bilen gazanylýar. Açyk reňkler iýmitiň reňklenmeginiň we kükürdiň dioksidiniň tüsselenmeginiň netijesidir. Munuň üçin guradylan miweler arzan ösümlik ýaglary ýa-da gliserin bilen bejerilýär. Hatda ýokary hilli guradylan miweler hem zyýanly bolup biler.
Guradylan erikleri, almalary we beýleki miweleri halaýanlar üçin çäksiz mukdarda gözegçiliksiz sarp edilmegiň içgeçmä, çişmä we iýmit siňmezlige sebäp bolup biljekdigini ýatdan çykarmaly däldir. Süýjüligi we glýukozanyň mukdary sebäpli süýji keseli bolan adamlar guradylan miweleri diňe lukman bilen maslahatlaşandan soň we onuň gözegçiligi astynda iýmeli. Mundan başga-da, guradylan miweleriň we miweleriň kaloriýasy köp, şonuň üçin horlanmak isleýänler olary iýmitine goşmaly däldir.
Guradylan miweleri nädip saýlamaly?
Hil taýdan guradylan miweler ýakymsyz görnüşe eýe - gaty we reňkli. Örän açyk reňk, kükürt dioksidi ýa-da iýmit reňkleri bilen bejerilendigini görkezýär. Şeýle hem, hakyky guradylan miweleriň belli bir ysy ýok. Miweleri öýde guratmak has gowudyr. Emma muny etmek mümkin bolmasa, satyn alnan guradylan miweleri ulanmazdan ozal, gaýnag suwa ýa-da otag temperaturasyna suwa batyryp, soňra sowuk suwda ýuwmaly. Bu hapa, kükürdi we himiki serişdeleri aýyrmak üçin ýardam edýär.
Gülnara SAPARMÄMMEDOWA,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Farmakologiýa kafedrasynyň uly mugallymy, lukmançylyk ylymlarynyň kandidaty.
MELHEMDIR DERMANLYK ÖSÜMLIKLERIMIZ
Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Adamlaryň saglygy baradaky alada, jemgyýetde zenan maşgalalara, çagalara we gartaşan adamlara nähili garalýandygy bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr» diýip belleýär. Gahryman Arkadagymyzyň döreden ajaýyp eserleri, «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly ylmy-ensiklopedik kitaplary «Saglygy goraýyşda ýetilen sepgitler» atly kitaby bu ugurda bahasyna ýetip bolmajak gymmatly gollanmadyr.
YNSAN SAGLYGY – BAGTYÝARLYGYŇ, ROWAÇ GELJEGIŇ KEPILI
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bedew bady bilen ösüşlerden-ösüşlere tarap öňe barýan Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan döwletimiziň halkara derejesindäki abraýy has-da belende göterilýär. Täze taryhy döwürde Gahryman Arkadagymyzyň nusgalyk ýörelgesini Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň mynasyp dowam etdirmegi netijesinde asyrlara barabar işler amala aşyrylýar.
«IL SAGLYGY — ÝURT BAÝLYGY»
Türkmen halkynyň Milli Lideriniň belleýşi ýaly, Garaşsyz döwletimizde il saglygy ýurt baýlygyna deňelýär. Şoňa görä-de, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmaga, keselleriň öňüni almaga uly ähmiýet berilýär. Beden hem-de ruhy taýdan sagdyn, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyza wepaly, ukyp-başarnykly nesilleri ýetişdirmek boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar.
BAGTYÝARLYK SAGLYKDAN BAŞLANÝAR
Häzirki wagtda Gahryman Arkadagymyzyň pähim-paýhasy esasynda işlenip taýýarlanylan, strategik häsiýete eýe bolan, durmuş ugurly «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy hil taýdan täze derejelere çykýar.
SAGDYN DURMUŞ ÝÖRELGESI ÝOL ALÝAR
Ýurdumyzda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär. «Il saglygy — ýurt baýlygy» şygary astynda ilat arasynda geçirilýän wagyz-nesihat çäreleri jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgesini ornaşdyrmakda möhüm ähmiýete eýedir. Häzirki wagtda Türkmenistanda sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkarar edilmegine aýratyn ähmiýet berilýär.
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.