Rubrikalar / Haýwanat we ösümlik dünýäsiniň täsinlikleri
Haýwanat we ösümlik dünýäsiniň täsinlikleri
HAÝRAN GALDYRYJY “WENERANYŇ SALLANÇAGY”
Ösümlik dünýäsinde täsin gülli ösümlikleriň biri-de anguloýadyr. Bu ösümligiň ylmy ady bolup halk arasynda köplenç Weneranyň sallançagy diýýärler. Anguloýa (latynça Anguloa)– Orhideýalar maşgalasyna degişli bolan köpýyllyk otjumak ösümlik bolup, Günorta Amerikanyň Wenesuella, Kolumbiýa, Ekwador we Peru sebitlerinde giňden ýaýrandyr. Tebigatda anguloýanyň 9 sany görnüşiniň hem-de 5 sany gibridiniň bardygy alymlar tarapyndan hasaba alyndy.
DÜNÝÄŇ ÝÜZÜNDE IŇ ULY BALYKLAR
Golaýda Kambojada agramy 300 kilograma golaý bolan, uzynlygy 4 metre ýetýän balyk tapyldy. Mekong derýasyndan tutulan bu äpet balyk degişli ölçegler edilip, yzarlamak üçin enjam dakylandan soňra gaýtadan derýa goýberildi. Alymlar äpet orlýakşekilli balygyň häzire çenli anyklanan süýji suwda ýaşaýan iň uly balykdygyny aýdýarlar. Mundan ozal 2005-nji ýylda Tailandda agramy 293 kilogram bolan lakga balygy tutulypdy.
Çigildem hakynda gyzykly maglumatlar
Çigildem – düýbi sogan görnüşli, owadan gyzyl gülli meýdan oty. Çigildemler ideg etmegi talap etmeýär we daglyk, sähraly we çöllük ýerlerde ösüp bilýär. Çigildemleriň watany orta Aziýa hasaplansa, hem olar Niderlandlarda has meşhurlyk gazanypdyrlar. Häzirki wagtda dünýäniň ähli künjünde çigildemleriň dürli reňkli görnüşleri ösdürilip ýetişdirilýär.
Kokos barada gyzykly maglumatlar
Ýuwaş ummanyň kenaryndaky Tonga patyşalygynda, kokosyň gaçmagy sebäpli ilatyñ köpüsi ýeňil aradan çykýar. “Kokos” sözi portugal dilinden alnan we terjime edilende “maýmyn” manysyny berýär.
Ananasyň peýdasy barada
Ananasyň watany Günorta Amerika hasaplanylýar. Olary uly göwrümde ösdürip ýetişdirmek XIX asyryň başlarynda ýüze çykypdyr. 1950-njy ýyllardan başlap ananasy ösdürip ýetişdirmek ýokary derejelere eýe bolupdyr.
GERENUKLAR
Gerenuk ady bilen meşhurlyk gazanan keýikler uzyn aýaklary we bokurdagy, inçe gözleri bilen meşhurlyk gazanandyr. Owadan ýöreýşi, bilen gözelligiň nyşany hasaplanylýan gerenuklaryň agramy 35-52 kilograma barabardyr. Bu jandarlaryň boýunyň uzynlygy 95 santimetre ýetýändir.
KOLUMBIÝA AKWILEGIÝASY
Dünýäniň iň täsin ösümlikleriniň biri hem kolumbina akwilegiýasy bolmak bilen, tebigatyň iň ajaýyp wekilleriniň biri hasaplanylýar. Çünki bu güller dürli reňklere beslenip, ýakymly ysy we seýrekligi bilen meşhurlyk gazanypdyr.
Žiraflaryň garyndaşy
Okapiler žiraflaryň ýakyn garyndaşlary hasaplanylýar. Olaryň kellelerindäki deri bilen örtülen şahjagazlary we kellesiniň gurluşy žiraflary ýatladýar. Okapileriň boýunlary beýleki toýnaklylara görä uzyn bolup, kellesiniň käbir ýerleri akdyr.
Žakaranda agaçlary
Latyn Amerikasynda dürli görnüşli ösümlikler, bir-birlerinden tapawutlanýan jandarlar gabat gelýärler. Tebigatyň şeýle gözellikleriniň biri hem hemişe ýaşyl öwüsýän žakaranda baglarydyr. Häzir bu baglaryň 50-den gowrak görnüşi mälimdir.
GEŇ PYŞDYLLAR
Alymlaryň bellemegine görä häzirki wagtda ýer ýüzündäki ýaşaýan jandarlaryň görnüşleriniň sany 9 milliona ýetip biler. Olaryň arasynda daşky keşbi, häsiýeti boýunça göreni haýrana goýýan wekillerine hem duş gelinýär. Mysal üçin, ýumşak tenli Kantoryň pyşbagasy hem adatdan daşary keşbi bilen meşhurlyk gazanandyr.
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.