Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli pähim-paýhasy bilen ýurdumyzyň ekologiýa abadançylygyna aýratyn ähmiýet berilýär. Bu ugurda amala aşyrylýan giň gerimli işler özüniň oňyn netijelerini berýär. Mähriban Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, daşky gurşawa aýawly garamak, bu ugurda öňde goýlan wezipeleri çözmek häzirki we geljekki nesilleriň abadan durmuşda ýaşamagy hem-de saglygy baradaky alada bilen berk baglanyşyklydyr. Çünki ynsanyň ömri, örki, ykbaly tebigat bilen sazlaşykda bolýar. Halkymyzyň şöhratly geçmişi, ösüşli şu güni, aýdyň ertiri hem Watanymyzyň täsin tebigaty bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr.

Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan döwletimiziň ekologiýa syýasatyny bütin dünýä ykrar edýär.Häzirki döwürde jemgyýetimizde ekologik bilimleriň we ekologiýa medeniýetiniň ähmiýeti ýokarlanýar. Milli Liderimiz ýaşlaryň ekologiýa medeniýetini kämilleşdirmäge we olarda tebigata aýawly garaýşy terbiýelemäge gönükdirilen çäreler toplumyny işläp taýýarlamagy döwrüň öňe sürýän wezipeleri hökmünde kesgitleýär.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň ähli künjeklerinde ýükleri we ýolagçylary gatnatmakda, pudagara we sebitara gatnaşyklary amala aşyrmakda awtoulaglaryň ähmiýeti örän uludyr. Awtoulaglar biziň gündelik durmuşymyzda ençeme ýeňillikleri döredýändigine garamazdan, olar atmosfera howasynyň hapalanmagyna täsirini ýetirýär. Awtoulaglardan çykýan zyýanly tüsseler daşky gurşawyň ekologik bozulmalaryna getirýär. Hasaplamalara görä, bir awtoulagyň ýakýan ýangyjynyň howa çykarýan zyýanyny aradan aýyrmak üçin 10 düýp agajyň ösdürilip, ýetişdirilmegi zerurdyr. Awtoulaglaryň zyýanly tüssesi adamlaryň dem alyş ýollarynyň kynlaşmagyna we çykarýan sesleri nerw dartgynlylygynyň döremegine getirýär. Milli hemde ählumumy derejede ekologiýa howpsuzlygyny üpjün etmek üçin ýurdumyzda Milli tokaý maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär. Onda şäherleriň hemde obalaryň töwereginde, awtoulag hemde demir ýollaryň ugrunda gök zolaklary döretmek göz öňünde tutulýar. Ýaşaýyş jaýlary bilen ulag ýollarynyň aralygynda oturdylan agaçlar goh-galmagallaryň derejesini 5 - 10 göterim peseldýär. Olar howany kömürturşy gazyndan arassalap, kislorody bölüp çykarýarlar. Şeýle-de «ýaşyl lukmanlar» howadaky tozan bölejikleriniň özboluşly süzgüçleridir.

Agaçlaryň bölüp çykarýan fitonsidleri bolsa howadaky kesel döredijileri ýok etmäge ukyplydyr. Bulardan başga-da, gür baglar howanyň derejesiniň amatly bolmagyna täsir edýär hem-de güýçli ýelleriň tizligini peseldýär.

Biziň ýurdumyzda atmosfera howasyny, ozon gatlagyny goramak babatda uly işler durmuşa ornaşdyrylýar. Muňa ýurdumyzdaky täze iri senagat toplumlarynyň biri bolan, tebigy gazdan benzin öndürýän zawody mysal görkezmek bolar. Bu iri zawod iň döwrebap tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan senagat toplumynyň biridir. ECO-93 hereketlendirijiniň gurluşyny üýtgetmezden, awtoulag ýangyjy hökmünde ulanylýar. Kärhana häzirki wagtda dünýäde ýeke-täk bolan, tebigy gazdan ekologiýa taýdan arassa benzini öndürýän zawod hökmünde häsiýetlendirilýär.

Daşky gurşawa aýawly çemeleşmek Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugrudyr. Ýurdumyzda adamlaryň abadan ýaşaýşynyň möhüm bölekleriniň biri bolup durýan, BMG tarapyndan kabul edilen “2030-njy ýyla çenli Gün tertibiniň” möhüm ugry hökmünde ekologiýa örän uly üns berilýär.

Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Serdarymyzyň öňdengörüjilikli pähim-paýhasy bilen ýurdumyzyň ekologiýa abadançylygyna aýratyn ähmiýet berilýär. Bu ugurda amala aşyrylýan giň gerimli işler özüniň oňyn netijelerini berýär. Diýarymyzda tokay zolaklaryny döredip, howanyň arassa bolmagy, ajaýyp tebigatymyzyň gözel görke gelmegi üçin birnäçe işler alnyp barylýar. Ýurdumyzy abadanlaşdyrmak we bagy-bossanlyga öwürmek babatda taýsyz tagallalar edýän türkmen halkynyň Milli Lideriniň hem-de Arkadag Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli beýik işleri mundan beýläk-de rowaçlyklara beslensin!

Gyzylgül GYLYÇGELDIÝEWA,
Türkmenistanyň döwlet energetika institutynyň 4-nji ýyl talyby.