Mehanizasiýanyň oba hojalygyndaky orny
14-04-23
Döwrebap ýörite enjamlar agrosenagat toplumynyň ösmeginde möhüm ähmiýete eýedir. Aýry-aýry amallary ýa-da tehnologiki amallary mehanizasiýa we awtomatlaşdyrmak arkaly zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmak üçin döredilen oba hojalygy tehnikasynyň ähmiýeti uludyr. Adamzat gadymy döwürlerden bäri oba hojalygy önümçiliginiň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin tehnologiýadan peýdalanýar. Oba hojalygynyň tehnologiýa bilen uzak wagtlyk baglanyşygy ýönekeý palçykdan ýasalan oba hojalyk gurallaryndan bug bilen işleýän hasyl ýygnaýjy tehnikalara, ösümlikleri köpeltmäge gönükdirilen dürli usullardan binalarda ýyladyşhanalar gurulmagyna çenli baryp ýetýär.
Häzirki wagtda mehanizasiýanyň kämilleşmegi netijesinde oba hojalygynda elektrifikasiýalaşdyrmak we awtomatlaşdyrmak ýaly usullar ornaşdyrylýar. Oba hojalygynda näçe elektrik energiýasynyň sarp edilýändigi, kärhanada adam we haýwan güýjüniň ýerine näçe hereketlendirijiniň ulanylmagy, adam zähmetine we gözegçilige mätäç bolmazdan bu tehnikalaryň näçeräk işleýändigi ýaly faktorlar kärhananyň mehanizasiýa derejesini kesgitleýär.
Oba hojalygynda mehanizasiýa düşünjesi, diňe bir sanlardan ybarat bolan maglumatlary däl-de, eýsem täze tehnologiýalaryň we usullaryň ulanylmagyny hem öz içine alýar. Häzirki wagtda durnukly oba hojalygy önümçiligi bilen bir hatarda oba hojalygyndaky azyk üpjünçiligi meseleleriniň çözgütleri oba hojalygyny mehanizasiýalaşdyrmak bilen deň derejede möhümdir. Şunuň bilen baglylykda, işlenip düzülen çözgütleriň biri bolan dik ekerançylyk tejribesi, iň täze tehnologiýalary hem-de oba hojalygy önümçiliginde döwrüň talaplaryny birleşdirýär.
Oba hojalygynda önümçilik gatnaşyklarynyň has-da ösýän döwründe ekerançylykda ýokary hilli agrotehniki çäreleri geçirmegiň uly ähmiýeti bardyr. Ekerançylykda ýokary zähmet öndürijiligini gazanmak, işleri tiz wagtda ýerine ýetirmek we sarp edilýän önümçilik harajatlaryny peseltmek üçin alnyp barylýan işleriň toplumlaýyn mehanizasiýasynyň uly orny bardyr.
Maşynlar ulgamy oba hojalyk önümçiliginiň kompleksleýin mehanizasiýasynyň maddy-tehniki esasydyr. Ol oba hojalyk işleriniň doly siklini üpjün edýän, tehnologik prosesleri we öndürijilikleri boýunça biri-birleri bilen özara baglanyşykly dürli maşynlaryň toplumydyr. Bu ulgamyň has-da ösdürilmegi sarp edilýän harajatlaryň azaldylmagyna, zähmet öndürijiliginiň ýokarlanmagyna, ekinleriň hasyllylygynyň yzygiderli artmagyna uly ýardam berer.
Türkmenistanyň oba hojalygynda alnyp barylýan özgertmeleri üstünlikli amala aşyrmak, oba hojalyk önümlerini öndürijileriň ýerden ýokary hasyl öndürmek ugrunda alyp barýan işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, dürli oba hojalyk tehnıkalaryny satyn almak ugrunda giň tagallalar edilýär.
Biziň güneşli Diýarymyzda hem oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegine uly üns berlip, bu babatda pudagyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli pugtalandyrylýar. Ýylyň-ýylyna oba zähmetkeşleri üçin döwrebap tehnikalar satyn alynýar. Olar hem oba hojalygynda hasyllylygyň ýokary bolmagyna getirýär.
Türkmenistan oba hojalyk tehnikalaryny satyn almakda «John Deere» (ABŞ) we «CLAAS» (GFR) ýaly dünýä belli kompaniýalary bilen köp ýyllar bäri hyzmatdaşlyk edýär. S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetinde agzalan kompaniýalaryň okuw merkezleri açyldy, olar talyplara ýokary derejeli bilim bermek we ýokary öndürijilikli tehnikany dolandyrmak başarnyklaryny öwretmek üçin oba hojalyk önümçiliginde ulanylýan häzirki zaman usullary barada giňişleýin bilim berýärler.
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň we «John Deere International GmbH» kompaniýasynyň arasynda baglaşylan ylalaşyga laýyklykda daşary ýurtly hünärmenler bu ýokary okuw jaýynyň oba hojalygynyň mehanizasiýasy fakultetiniň talyplaryna iň täze tehnologiýalary öwredýärler. Sanly telematika ulgamyny, ýurdumyzyň oba hojalygynda ulanylýan tehnikalaryň gurluşyny we işleýşini, olara tehniki hyzmatyň hem-de tehnikalary ulanmagyň aýratynlyklaryna aýratyn üns berilýär. Merkezde geçirilýän okuwlar milli ykdysadyýetiň oba hojalyk pudagy üçin kärine ussat hünärmenelri taýýarlamagyň aýrylmaz bölegidir.
Halkymyzyň, şol sanda biz ýaşlaryň bagtyýar durmuşy üçin taýsyz tagallalar edýän Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň janlary sag, döwletli tutumlary elmydama rowaç bolsun!
Gylyçdurdy BABAÝEW,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň Oba hojalygynyň mehanizasiýa fakultetiniň talyby.
«IL SAGLYGY — ÝURT BAÝLYGY»
Türkmen halkynyň Milli Lideriniň belleýşi ýaly, Garaşsyz döwletimizde il saglygy ýurt baýlygyna deňelýär. Şoňa görä-de, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmaga, keselleriň öňüni almaga uly ähmiýet berilýär. Beden hem-de ruhy taýdan sagdyn, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyza wepaly, ukyp-başarnykly nesilleri ýetişdirmek boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar.
BAGTYÝARLYK SAGLYKDAN BAŞLANÝAR
Häzirki wagtda Gahryman Arkadagymyzyň pähim-paýhasy esasynda işlenip taýýarlanylan, strategik häsiýete eýe bolan, durmuş ugurly «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy hil taýdan täze derejelere çykýar.
SAGDYN DURMUŞ ÝÖRELGESI ÝOL ALÝAR
Ýurdumyzda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär. «Il saglygy — ýurt baýlygy» şygary astynda ilat arasynda geçirilýän wagyz-nesihat çäreleri jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgesini ornaşdyrmakda möhüm ähmiýete eýedir. Häzirki wagtda Türkmenistanda sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkarar edilmegine aýratyn ähmiýet berilýär.
BEÝIK IŞLER ÖSÜŞLERE BESLENÝÄR
Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Türkmenistan – Bitaraplygyň mekany» atly kitabynda: «Eger-de milletiň erkana we öz erkli ýaşaýşyny bürgüt hem laçyn guşlaryň öz dünýäsinde erkana, parahat ýaýnaşyna meňzetsek, olar şunda öz goşa ganatlaryna daýanýandyrlar. Şeýlelikde, Garaşsyzlyk we Bitaraplyk hem türkmen döwletiniň goşa ganatydyr» diýen dürdäne jümleler bar.
BITARAPLYK ÝOLY PARAHATÇYLYK WE YNANYŞMAK ÝOLUDYR
Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň beýik we asyl syýasaty, türkmen halkynyň ata-baba, nesilme-nesil dowam edýän agzybirlik taglymaty netijesinde Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly Eziz Diýarymyzda bu gün durmuş daragty gül açyp, onuň hoşroýlygy gözellikden çar ýana serpaýdyr.
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.