SANLY BILIM ÖZGERTMELERI – DÖWRÜŇ BEÝIK ÖSÜŞLERI

03-10-23

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda bilim ulgamyny ösdürmekde netijeli işler durmuşa geçirilýär. Ylym-bilim jemgyýetiň berk binýady, ösüşleriň esasy ugry hasaplanýar. Ýurdumyzda bilim ulgamy ösdürilip, onuň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda beýleki ugurlar bilen bir hatarda milli bilim ulgamy hem ösüşleriň täze sepgitlerine eýe bolýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ulgamy döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryna goşup, şu babatda möhüm ähmiýetli maksatnamalaryň we taslamalaryň durmuşa geçirilmegine täze badalga berdi. Gahryman Arkadagymyz: “Bilim bermegiň ýokary standartlaryny ornaşdyrmak, düýpli we amaly ylmy barlaglary goldamak we höweslendirmek, ähli bilim we ylym edaralaryny kompýuterleşdirmek, Interneti ösdürmek, ylym we bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek bu ugurdaky döwlet syýasatynyň esasydyr” diýip belleýär. Mälim bolşy ýaly, häzirki bagtyýarlyk döwrümizde institutymyzda bilim bermegiň iň täze usullary durmuşa ornaşdyrylýar. Bilim edaralary ösen kompýuterler, innowasion tehnologiýalar bilen üpjün edilýär. Innowasion tehnologiýalar arkaly bilim bermegiň ugurlary işlenip, häzirki wagtda institutymyzda üstünlikli amala aşyrylýar. Bu babatda lingafon otaglarda dil öwretmek ýada prezentasiýalar arkaly sapaklary guramak ýaly işleri görkezmek bolar. Munuň özi innowasion tehnologiýalardan işjeň peýdalanylýandygyny aýdyň görkezýär. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň bilim ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, ösen ýurtlaryň tejribesini öwrenmek we olary okuw-usulyýet işlerine netijeli ornaşdyrmak üçin giň mümkinçilikleri döredýär.

Türkmenistanyň Prezidentiniň Karary bilen tassyklanan “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny” durmuşa geçirmegiň meýilnamasyna laýyklykda bilim edaralarynyň arasynda bitewi ulgamy tapgyrlaýyn döretmek, şeýle hem umumy bilim berýän edaralarda elektron hasabatlylygy we beýlekileri ulanmak göz öňünde tutulýar. Ähli bilim edaralarynda okuw-usulyýet maglumatlary, mugallymlaryň sapaklarynyň ýazgylary elektron görnüşde elýeterli edilýär. Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde ulgamlaýyn programma üpjünçiliginiň binýadynda sanly bilim portallary döredilýär, olarda talyplaryň özbaşdak taýýarlanmaklary, audio-wideo maglumatlary, interaktiw-multimedia programmalary, tanyşdyrmalar, mugallymlaryň sapak ýazgylary, ylmy-tehniki maslahatlaryň çap edilen görnüşleri we beýlekiler ýerleşdirilýär. Sanly tehnologiýalary peýdalanmak  bilen uzak aralykdan döwletimiziň, şonuň bilen birlikde institutymyzda bu ugurda hyzmatdaşlyk edilýän daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň talyp ýaşlarynyň we professor-mugallymlarynyň arasynda onlaýn arkaly wideo şekilli sapaklar, maslahatlar we bäsleşikler guralýar.

Dünýä ülňülerine laýyk gelýän ýokary okuw mekdepleri gurulýar, olar döwrebap interaktiw tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylýar, dünýäniň belli bilim we ylym merkezleri bilen okuw  taslamalary amala aşyrylýar, ylmyusuly maslahatlar geçirilýär. Halkara ülňülerine laýyk gelýän ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, senagatlaşma eýýamyna kybap gelýän hünär derejeli ýaş nesli terbiýeläp ýetişdirmek ugrunda döwletimiz tarapyndan uly işler alnyp barylýar. Döwrüň talaby bilen aýakdaş gitmek üçin institutymyzda döwrebap işler ýola goýuldy. Institutymyzda “tituki.edu.tm” resmi saýtynyň we içki sanly ulgamyň döredilmeginiň uly ähmiýeti bar. Bu saýt özünde institutyň taryhy, gurluşy, gündelik durmuşynda bolup geçýän täzelikler we habarlar, daşary ýurtlaryň abraýly ýokary hünär okuw mekdepleri bilen saklaýan gatnaşyklary barada maglumatlary jemleýär.

Ählumumy Internet torunyň üsti bilen dünýäniň islendik künjünden maglumat almaga we habarlaşmaga mümkinçilik bar. Institutyň içki torunyň sanawyna elektron maglumatlar, elektron kitaphana, elektron resminama dolanyşygy, mugallym we talyp ulgamy girýär. Bularyň ählisi institutda zähmet çekýän her bir hünärmeniň, professor-mugallymyň işinde, okaýan talybyň okuwynda we okuwdan daşary gyzyklanmalarynda uly ýeňillikleri döredýär. Bu ulgamlaryň hersine mahsus aýratynlyklary bar. Mysal üçin, elektron kitaphana ulgamy mugallymlaryň we talyplaryň elektron kitaplardan we gollanmalardan ýerinde okamaga ýada electron enjamlara ýükläp almaga mümkinçilik berýär. Bu kitaphananyň gory örän baý. Onda Gahryman Arkadagymyzyň nusgalyk kitaplarynyň we ýurdumyzda çap edilýän gazet-žurnallaryň elektron görnüşleri saklanýar. Elektron resminama dolanyşygy ulgamy institutyň ähli bölümlerini gysga wagtyň içinde gerek bolan resminamalar bilen üpjün etmäge şert döredýär. Institutyň içki torunyň professor-mugallymlar üçin berýän mümkinçilikleri uly. Munda her bir mugallym öz şahsy sahypasynda okuw işiniň dowamynda ulanjak okuw iş maksatnamalarynyň, sapak ýazgylarynyň, kitaplarynyň, gollanmalarynyň we sözlükleriň elektron görnüşlerini ulanýar. Institutymyzyň  islendik binasynda we okuw otagynda elektron enjamlaryň dürli görnüşlerinden peýdalanylýar. Bu ýerde maglumat goraglylygy hem göz öňünde tutulandyr. Institutyň talyp ulgamy bolsa gönüden-göni okuw sapaklarynyň dowamynda talyplaryň sapaklara ýetişigini we gatnaşygyny hasaba almaga, olaryň aralyk jemlemeleriniň, özbaşdak işleriniň we synaglarynyň netijelerini jemlemäge mümkinçilik berýär.

Biz talyp ýaşlar üçin ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly bolup  ýetişmekde şeýle mümkinçilikleri döredýän Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Gahrymqn Serdarymyza buýsanjymyzy beýan edýäris. Goý, hormatly Prezidentimiziň jany sag, başy dik bolsun, ähli işleri rowaçlyklara beslensin!

 Timur ÝAZOW,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynuň Sanly tehnologiýalar we kiberhowpsuzlyk fakultetiniň 4-nji ýyl talyby.

166bc5015022ab.jpeg
Halk maslahaty — milli demokratiýanyň dabaralanmagy

Berkarar döwletimizde milli ýörelgelerimiz üstünlikli ösdürilýär, halkymyzyň bagtyýar durmuşy üçin beýik işler durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen ata Watanymyz ähli babatda üstünliklere eýe boldy. Gahryman Arkadagymyzyň “Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgesi türkmen halkyna bagtyýar durmuşy peşgeş berdi.


166e33d3052645.jpeg
Oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegi — azyk bolçulygynyň kepili

Gadymy we baý ekerançylyk medeniýetiniň ýurdy hökmünde Türkmenistanda häzirki wagtda topraga yhlasly çemeleşmek täze many-mazmuna eýe bolýar. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan oba hojalyk pudagynda başy başlanyp, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýän giň gerimli özgertmeler öz oňyn netijelerini berýär.


162c7f106b96c2.jpeg
Gurban baýramy – hoşmeýillilik we ýagşylyk baýramy

Şan-şöhraty äleme meşhur bolan gadymy hem müdimi türkmen halkynyň hoşniýetlilik, ynsanperwerlik, sahawatlylyk ýaly guýmagursak asylly ýörelgelerinden ugur alyp, merdana ata-babalarymyzyň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan özboluşly ruhy-ahlak gymmatlyklaryny aýawly saklamak, milli däp-dessurlarymyzy yzygiderli ösdürmek, raýatlarymyzyň bagtyýar durmuşda ömür sürmegini has-da ýokary derejelere çykarmak eziz Arkadagymyzyň döwlet syýasatynyň baş ugrudyr.


162cba1ff0af91.jpeg
GURBAN BAÝRAMY - MUKADDES BAÝRAM

Berkarar döwletiň eýýamynyň Galkynyşy döwründe eziz Diýarymyzda ata-babalarymyzdan miras galan milli toýdur baýramlarymyz şatlyk-şowhuna beslenilip, giňden bellenilip geçilýär. Şol baýramlardan biri bolan Gurban baýramy adamzadyň sagdyn we tämiz ruhy-ahlak gözelliklerini, ynsanperwerlik ýörelgelerini dabaralandyrýan, ýüreklere şatlyk paý­laýan mukaddes baýramdyr. Mübärek Gurban baýramy bagtyýar halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşda ýaşaýandygyny alamatlandyrýar.


166515eeba8e2c.jpeg
Özgerişiň we gözelligiň paýtagty

Milli senenamasynda 25-nji maý Aşgabat şäheriniň güni hökmünde dabaraly bellenilýär. Munuň özi halkymyzyň mermer paýtagtyna goýýan sylag-sarpasynyň, sap söýgüsiniň nyşanydyr. «Aşgabatda dünýä ülňülerine laýyk gelýän täze mekdep, çagalar bagy gurulýar» ýa-da «Ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary açylýar» diýen ýaly ýakymly hoş habarlar paýtagtymyzyň yzygiderli ösüşlere beslenýändiginiň aýdyň beýanydyr. H

Bash surat - 2022.jpg
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:

– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.