SANLY BILIM ÖZGERTMELERI – DÖWRÜŇ BEÝIK ÖSÜŞLERI
03-10-23

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda bilim ulgamyny ösdürmekde netijeli işler durmuşa geçirilýär. Ylym-bilim jemgyýetiň berk binýady, ösüşleriň esasy ugry hasaplanýar. Ýurdumyzda bilim ulgamy ösdürilip, onuň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda beýleki ugurlar bilen bir hatarda milli bilim ulgamy hem ösüşleriň täze sepgitlerine eýe bolýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ulgamy döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryna goşup, şu babatda möhüm ähmiýetli maksatnamalaryň we taslamalaryň durmuşa geçirilmegine täze badalga berdi. Gahryman Arkadagymyz: “Bilim bermegiň ýokary standartlaryny ornaşdyrmak, düýpli we amaly ylmy barlaglary goldamak we höweslendirmek, ähli bilim we ylym edaralaryny kompýuterleşdirmek, Interneti ösdürmek, ylym we bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek bu ugurdaky döwlet syýasatynyň esasydyr” diýip belleýär. Mälim bolşy ýaly, häzirki bagtyýarlyk döwrümizde institutymyzda bilim bermegiň iň täze usullary durmuşa ornaşdyrylýar. Bilim edaralary ösen kompýuterler, innowasion tehnologiýalar bilen üpjün edilýär. Innowasion tehnologiýalar arkaly bilim bermegiň ugurlary işlenip, häzirki wagtda institutymyzda üstünlikli amala aşyrylýar. Bu babatda lingafon otaglarda dil öwretmek ýada prezentasiýalar arkaly sapaklary guramak ýaly işleri görkezmek bolar. Munuň özi innowasion tehnologiýalardan işjeň peýdalanylýandygyny aýdyň görkezýär. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň bilim ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, ösen ýurtlaryň tejribesini öwrenmek we olary okuw-usulyýet işlerine netijeli ornaşdyrmak üçin giň mümkinçilikleri döredýär.
Türkmenistanyň Prezidentiniň Karary bilen tassyklanan “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny” durmuşa geçirmegiň meýilnamasyna laýyklykda bilim edaralarynyň arasynda bitewi ulgamy tapgyrlaýyn döretmek, şeýle hem umumy bilim berýän edaralarda elektron hasabatlylygy we beýlekileri ulanmak göz öňünde tutulýar. Ähli bilim edaralarynda okuw-usulyýet maglumatlary, mugallymlaryň sapaklarynyň ýazgylary elektron görnüşde elýeterli edilýär. Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde ulgamlaýyn programma üpjünçiliginiň binýadynda sanly bilim portallary döredilýär, olarda talyplaryň özbaşdak taýýarlanmaklary, audio-wideo maglumatlary, interaktiw-multimedia programmalary, tanyşdyrmalar, mugallymlaryň sapak ýazgylary, ylmy-tehniki maslahatlaryň çap edilen görnüşleri we beýlekiler ýerleşdirilýär. Sanly tehnologiýalary peýdalanmak bilen uzak aralykdan döwletimiziň, şonuň bilen birlikde institutymyzda bu ugurda hyzmatdaşlyk edilýän daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň talyp ýaşlarynyň we professor-mugallymlarynyň arasynda onlaýn arkaly wideo şekilli sapaklar, maslahatlar we bäsleşikler guralýar.
Dünýä ülňülerine laýyk gelýän ýokary okuw mekdepleri gurulýar, olar döwrebap interaktiw tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylýar, dünýäniň belli bilim we ylym merkezleri bilen okuw taslamalary amala aşyrylýar, ylmyusuly maslahatlar geçirilýär. Halkara ülňülerine laýyk gelýän ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, senagatlaşma eýýamyna kybap gelýän hünär derejeli ýaş nesli terbiýeläp ýetişdirmek ugrunda döwletimiz tarapyndan uly işler alnyp barylýar. Döwrüň talaby bilen aýakdaş gitmek üçin institutymyzda döwrebap işler ýola goýuldy. Institutymyzda “tituki.edu.tm” resmi saýtynyň we içki sanly ulgamyň döredilmeginiň uly ähmiýeti bar. Bu saýt özünde institutyň taryhy, gurluşy, gündelik durmuşynda bolup geçýän täzelikler we habarlar, daşary ýurtlaryň abraýly ýokary hünär okuw mekdepleri bilen saklaýan gatnaşyklary barada maglumatlary jemleýär.
Ählumumy Internet torunyň üsti bilen dünýäniň islendik künjünden maglumat almaga we habarlaşmaga mümkinçilik bar. Institutyň içki torunyň sanawyna elektron maglumatlar, elektron kitaphana, elektron resminama dolanyşygy, mugallym we talyp ulgamy girýär. Bularyň ählisi institutda zähmet çekýän her bir hünärmeniň, professor-mugallymyň işinde, okaýan talybyň okuwynda we okuwdan daşary gyzyklanmalarynda uly ýeňillikleri döredýär. Bu ulgamlaryň hersine mahsus aýratynlyklary bar. Mysal üçin, elektron kitaphana ulgamy mugallymlaryň we talyplaryň elektron kitaplardan we gollanmalardan ýerinde okamaga ýada electron enjamlara ýükläp almaga mümkinçilik berýär. Bu kitaphananyň gory örän baý. Onda Gahryman Arkadagymyzyň nusgalyk kitaplarynyň we ýurdumyzda çap edilýän gazet-žurnallaryň elektron görnüşleri saklanýar. Elektron resminama dolanyşygy ulgamy institutyň ähli bölümlerini gysga wagtyň içinde gerek bolan resminamalar bilen üpjün etmäge şert döredýär. Institutyň içki torunyň professor-mugallymlar üçin berýän mümkinçilikleri uly. Munda her bir mugallym öz şahsy sahypasynda okuw işiniň dowamynda ulanjak okuw iş maksatnamalarynyň, sapak ýazgylarynyň, kitaplarynyň, gollanmalarynyň we sözlükleriň elektron görnüşlerini ulanýar. Institutymyzyň islendik binasynda we okuw otagynda elektron enjamlaryň dürli görnüşlerinden peýdalanylýar. Bu ýerde maglumat goraglylygy hem göz öňünde tutulandyr. Institutyň talyp ulgamy bolsa gönüden-göni okuw sapaklarynyň dowamynda talyplaryň sapaklara ýetişigini we gatnaşygyny hasaba almaga, olaryň aralyk jemlemeleriniň, özbaşdak işleriniň we synaglarynyň netijelerini jemlemäge mümkinçilik berýär.
Biz talyp ýaşlar üçin ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly bolup ýetişmekde şeýle mümkinçilikleri döredýän Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Gahrymqn Serdarymyza buýsanjymyzy beýan edýäris. Goý, hormatly Prezidentimiziň jany sag, başy dik bolsun, ähli işleri rowaçlyklara beslensin!
Timur ÝAZOW,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynuň Sanly tehnologiýalar we kiberhowpsuzlyk fakultetiniň 4-nji ýyl talyby.

Bitaraplyk — Parahatlyk
Häzirki wagtda döwletimiz ykdysadyýeti, durmuş ulgamy okgunly ösýän, döredijilik başlangyçlary öňe sürýän ýurt, halkara bileleşigiň işjeň agzasy hökmünde giňden tanalýar. Bu üstünlikleriň gözbaşynda giň ykrarnama we dünýäniň goldawyna eýe bolan oňyn Bitaraplyk syýasatymyz durýar.

MUKADDESLIKLERIMIZE SEŽDE
Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň Konstitusiýasy jemgyýetimiziň hem-de döwletimiziň gurluşynyň esasy ugurlaryny kesgitleýän resminamadyr. Esasy Kanunymyzda müňýyllyklardan gözbaş alýan Watan, halk we döwlet baradaky mukaddes düşünjelerimiz, BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan üç gezek ykrar edilen hemişelik Bitaraplyk hukuk derejämiz bitewüleşdirilýär, berkararlygymyzyň ygtybarly binýady öz beýanyny tapýar.

«Ak şäherim Aşgabat» atly köpugurly halkara sergi we maslahat geçirildi
24-nji maýda paýtagtymyzda Aşgabat şäher häkimliginiň we Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň bilelikde guramagynda “Ak şäherim Aşgabat” atly XXIV köpugurly halkara sergi we maslahat öz işine başlady.

Diýarymyzda Türkmen halysynyň baýramy bellenildi
25-nji maýda paýtagtymyzda her ýylyň maý aýynyň soňky ýekşenbesinde giňden bellenilýän Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli haly we haly önümleriniň sergisi hem-de Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň XXV mejlisi geçirildi.

Döwlet gullugy akademiýasynyň wekillleri adam serişdelerini dolandyrmakda innowasion çemeleşmeler boýunça onlaýn okuwlaryny geçdiler
2025-nji ýylyň maý aýynyň 26-30-y aralygynda Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň wekilleri Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasy bilen Russiýa Federasiýasynyň Prezidentiniň ýanyndaky Russiýanyň halk hojalygy we döwlet gullugy akademiýasynyň arasynda Hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşygyň çäklerinde adam serişdelerini dolandyrmak ulgamy boýunça onlaýn okuwlaryny geçýärler.

HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.