Türkmenistanyň Konstitusiýasy döwlet gurluşynyň dünýä tejribesini, milli we umumadamzat gymmatlyklarynyň esaslaryny öz içine alyp, demokratik, hukuk hem-de dünýewi döwlet gurmagyň möhüm wezipelerini bir ýere jemleýär. Bu bolsa bazar ykdysadyýetine hem-de adamlaryň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokary derejesini döredýän wezipelerden ugur alýar. Türkmenistanyň Konstitusiýasy demokratik, hukuk we dünýewi döwleti gurmakda emele gelýän jemgyýetçilik gatnaşyklaryny kadalaşdyrýar, şunda baş gymmatlyk adam bolup durýar. Konstitusiýa türkmen döwletiniň milli ýörelgelerini — Garaşsyzlygy we Bitaraplygy, parahatçylygy, raýat ylalaşygyny, demokratiýany we kanunlaryň ileri tutulmagyny özünde jemläp, jemgyýetimiziň durmuş-ykdysady ösüşini kesgitleýär.

1992-nji ýylyň 18-nji maýynda Garaşsyz Türkmenistanyň Esasy Kanunynyň — Konstitusiýasynyň kabul edilmegi bilen, demokratik, hukuk we dünýewi döwletiň gurluşynda ilkinji aýgytly ädimler ädildi. Bu möhüm resminamada döwlet gurluşynyň esaslary, adamyň we raýatyň hukuklary, azatlyklary, erkinligi we borçlary, häkimiýet we dolandyryş edaralarynyň ulgamynyň gurluşy, ýurduň saýlaw ulgamy kesgitlenip, ol türkmen halkynyň taryhy mirasyna, däp-dessurlaryna, ýaşaýyş-durmuşyna, milli häsiýetine esaslandyryldy.

Türkmenistanyň Konstitusiýasyny kämilleşdirmek boýunça 2008-nji, 2016-njy we 2020-nji ýyllarda degişli işler alnyp baryldy we ýurdumyzyň Esasy Kanuny döwrüň we jemgyýetiň ýeten derejelerine laýyklykda döwrebaplaşdyryldy. Şeýlelikde, Esasy Kanuna iň oňat dünýä tejribesi, milli we umumadamzat gymmatlyklarynyň esaslaryny düzýän ýörelgeler ornaşdyryldy. Şonuň netijesinde, Esasy Kanunymyz diňe bir mazmun däl, eýsem, gurluş taýdan hem kämilleşdirildi.

Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň berkarar döwlet isländigi baradaky şygry diňe bir şahyryň şahsy garaýşyny däl-de, eýsem, tutuş halkyň isleglerini beýan edýändigi üçin dilden düşürilmän gelýär. Halkymyz bu gün Arkadagly Serdarymyzyň taýsyz tagallalarynyň netijesinde, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň eýesi boldy. Gahryman Arkadagymyzyň aýdyşy ýaly: «Adyl we demokratik Konstitusiýasy bolan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan indi dünýäde giňden tanalýar we uly abraýa eýe boldy».

Konstitusiýamyz adamlaryň hukuk goraglylygyny ýokarlandyryp, jemgyýetçilik tertibini pugtalandyrmaga, halkymyzyň jemgyýetde resmi taýdan ykrar edilen hukuk we ahlak kadalaryny berjaý etmegine gönükdirilendir.

Döwletimiziň Esasy Kanunynda «Türkmenistan demokratik, hukuk we dünýewi döwlet bolup, onda döwlet dolandyryşy prezident respublikasy görnüşinde amala aşyrylýar» diýip berkidilen. Hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän öňdengörüjilikli syýasatynyň özeninde halkyň bähbidi bar. Halky bagtyýar, abadan durmuşda ýaşatmak ýurduň baş şygary bolup durýar. Bu günki günde ilatyň bolelin durmuşda ýaşamagy üçin ähmiýetli işler alnyp barylýar. Munuň özi ata Watanymyzda syýasy ulgamyň demokratik ýörelgelere esaslanýandygyny görkezýär.

«Pähim – paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň kabul edilmeginiň hem-de ýurdumyzyň Döwlet baýdagynyň döredilmeginiň şanly 32 ýyllyk senesine taýýarlyk görülýär. Halkymyzyň şöhratly geçmişini, ajaýyp döwrümiziň ösüşlerini, nurana geljegimizi alamatlandyrýan bu goşa mukaddeslik kalbymyzda aýratyn orun tutýar. Bu gymmatlyklar bagtyýar raýatlarymyzyň ata Watana bolan söýgüsini artdyrýar. Esasy Kanunymyzyň ynsanperwer ýörelgeleri milli guwanjymyza hem buýsanjymyza öwrülen ýaşyl Tugumyzyň astynda dabaralanýar. Şanly seneler biziň gazanýan ösüşlerimizi, üstünliklerimizi dünýä buşlaýar.

Arkadagly Serdarymyzyň 2022-nji ýylyň 19-njy martynda Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine girişmek dabarasyndaky taryhy çykyşynda: «Döwletimiziň Konstitusiýasynda raýatlarymyzyň kepillendirilen hukuklaryny goramak meniň esasy borjum bolar. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahaty we Mejlisi ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek işini dowam etdirer. Döwletimiziň adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak babatdaky ynsanperwer syýasatyny mundan beýläk hem üpjün ederis. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň ygtyýarlyklary has-da kämilleşdiriler» diýip bellemegi, geljekde döwletimiziň milli kanunçylyk binýadynyň has-da ösdüriljekdiginiň aýdyň kepili bolup durýar.

Ýurdumyzyň Konstitusiýasynda Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň, Adam hukuklary baradaky ählumumy Jarnamanyň maksatlaryna we kadalaryna ygrarlydygynyň tassyklanylmagy, şeýle hem ýurdumyzyň dünýä bileleşiginiň doly hukukly agzasy hökmünde halkara hukugynyň umumy ykrar edilen kadalaryny ileri tutmagy, dünýäniň syýasy, ykdysady, medeni we hukuk giňişliginde Türkmenistanyň Bitarap döwlet hökmünde parahatçylyk söýüjilik we ynanyşmak taglymatlaryny öňe sürmegi biziň döwletimiziň kanunçylygyň binýadynyň nusgalyk derejede kämilleşdirilýändiginiň aýdyň nyşanydyr.

Häzirki wagtda Türkmenistanyň sebitde we dünýäde syýasy durnuklylygy saklamak we goldamak, hoşniýetli goňşuçylyk, dostluk we hyzmatdaşlyk ýörelgelerini ösdürmek baradaky başlangyçlary gyzgyn goldanylýar. Parahatçylygyň we ynsanperwerligiň asylly maksatlarynyň hatyrasyna dünýä bileleşigi bilen halkara gatnaşyklaryny kämilleşdirmek Konstitusiýamyzyň mazmunynda mynasyp orun alandyr.

Goý,  Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolmagyny, tutýan il-ýurt bähbitli işleriniň mundan beýläk-de rowaçlyklar beslenmegini arzuw edýäris!

 Eneş MAKSADOWA,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň Ykdysadyýet we dolandyryş fakultetiniň Logistika hünäriniň 2-nji ýyl talyby.