MAŞGALA GYMMATLYKLARYŇ MILLI ÖWÜŞGINI
19-10-24
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly tagallalary netijesinde jemgyýetiň möhüm bölegi bolan maşgalanyň ruhy we maddy binýadyny berkitmekde uly işler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň ähli künjeklerinde häzirki zaman obalar, şäherler, döwrebap ýaşaýyş toplumlary gurlup, ýaş maşgalalara uzak möhletli ýeňillikli karzlar bilen ýaşaýyş jaýyny edinmäge döredilýän giň mümkinçilikler maşgalanyň maddy binýadyny berkidýär. Bu bolsa, öz gezeginde, maşgala gymmatlyklaryndaky milli ýörelgelerimizi goramak bilen birlikde, ony döwrebap milli öwüşginler bilen baýlaşdyrýar.
Maşgala jemgyýetiň bir düzüm bölegi bolup, ilkinji özara gatnaşyklar onda döreýär we kämilleşýär. Berk maşgalany kemala getirmek babatynda pederlerimiz bize nusgalyk görelde mekdebi bolup durýar. Şöhratly taryhymyzyň dürli döwürlerinde türkmen zenany maşgalanyň sütüni, ahlak gözelliginiň gönezligi, öý-ojaklarymyzyň ýaraşygy hasaplanypdyr. Zenanlar geçmişimiziň buýsanjy, şu günümiziň guwanjy, geljegimiziň ynamy bolup, iň asylly häsiýetleri özlerinde jemläp, maşgala mukaddesliklerimizi gorap saklamak bilen, paýhaslylykda, edep-ekramlylykda, salyhatlylykda, asylzadalykda, gaýduwsyzlykda, wepalylykda, watansöýüjilikde türkmen halkynyň buýsanjyna öwrülipdir. Her bir maşgalada ata-enäni sylamak, ululara we daş-töweregindäki adamlara hormat goýmak kiçiliginden çagalaryň gursagyna guýmaga çalşylýar. Maşgalada we köpçülikde tertip-düzgüni saklamak, pederlerimizden miras bolup gelýän edep kadalaryny berjaý etmek milli terbiýämizden gözbaş alýar. Il sylagly ýaşulularymyz, kümüş saçly enelerimiz bolsa şol terbiýäniň nusgalyk mekdebidir.
Gahryman Arkadagymyz “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly eserinde: “Maşgala ojagynda berlen terbiýäniň perzendiň tutuş geljegine täsir edip bilýändigi hakykatdyr. Gül-gunçaly bagtyýarlygyň ilkinji gämikleri öýde - maşgala ojagynda peýda bolýar. Dogry-dürs berlen terbiýe ynsanyň dünýä hem-de durmuşa bolan garaýyşlarynyň özenini düzýär” diýip bellemek bilen, döwletiň sütünleriniň berk bolmagy üçin nesilleriň terbiýesine juda jogapkärli çemeleşmegimiziň wajypdygyny nesihat edýär. Alym Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, geljekde biz öz ýaşlarymyzy nähili keşpde, orunda, mertebede görmek isleýän bolsak, olara şu wagtdan şol terbiýäni bermegimiz zerurdyr. Çünki, ata-ene we perzent gatnaşyklary asyrlaryň dowamynda ata-babalarymyzyň uly üns beren meseleleriniň biridir. Halk döredijiliginde, söz ussatlarynyň eserlerinde bular dogrusynda täsirli wakalar bilen beýan edilýär. Ösüp gelýän ýaş çaga ata-enesinden görelde alýar. Olaryň hereketlerini, sözleýişlerini öz durmuşynda gaýtalaýar.
Türkmenistanyň Maşgala kodeksiniň 1-nji maddasyna laýyklykda, maşgala - bu adamlaryň nikadan, garyndaşlygyndan, ogullyga ýa-da gyzlyga almagyndan, çagalaryň maşgala kabul edilmeginiň başga görnüşinden gelip çykýan şahsy emläk däl we emläk hukuklary we borçlary bilen baglanyşykly toparydyr. Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň 40-njy maddasynda: “Maşgala, enelik, atalyk we çagalyk döwletiň goragynda durýarlar” diýlip bellenilmegi biziň Garaşsyz we hemişelik Bitarap döwletimizde çagalaryň maşgalada terbiýelenip, maşgalanyň bolsa döwlet tarapyndan goldanylýandygyny dabaralandyrýar.
Maşgala gatnaşyklarynda ilkinji berjaý edilmeli kadalaryň biri-de, nikalaşan jübütleriň bir-birlerini sylamagy, hormatlamagy maşgalanyň her bir agzasynyň öz pikirini aýtmaga hakynyň bardygyny hem-de onuň pikirine beýlekileriň hormat goýýandygyny bilmeginden ybaratdyr. Durmuşda nähili mesele ýüze çyksa-da, çagalar ony maşgala agzalarynyň arasynda aç-açan aýdyp bilmelidir. Munuň üçin ene-atalar, öz gezeginde, çagalar üçin bu ýagdaýy, ýagny amatly pursady döretmegi, gündelik işiň argynlygyna garamazdan, çagalary diňlemegi, olar bilen gyzyklanmagy, bile wagt geçirmegi başarmalydyrlar. Durmuşda kiçilikden gulagyňda galan milli edebimizi, däp-dessurlarymyzy, edim-gylymlarymyzy, ýol-ýörelgelerimizi durmuş sapaklarynyň üsti bilen biziň günlerimize getiren ene-mamalarymyzyň pent-nesihatlary bu günki nesillerimiz üçin edep mekdebi bolup hyzmat edýär.
Maşgala gatnaşyklaryny ösdürmek, ony gorap saklamak, çaganyň terbiýesi jemgyýetimizde ileri tutulýan ugurlaryň biridir. Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallasy netijesinde her bir maşgalanyň abadanlygy, sagdynlygy ugrunda döwlet derejesinde alada edilýär. Maşgalany durmuş taýdan goramak babatda tutumly işler amala aşyrylýar. Öz gadyr-gymmatyny ýitirmän, şu günlerimize gelip ýeten edep kadalarymyzy, asylly ýörelgelerimizi ýaş nesillerimiziň durmuş endiklerine öwürmekleri üçin bimöçber tagallalar edilýär. Sebäbi maşgala näçe berk boldugyça, jemgyýet hem şonça jebis bolýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda her bir maşgala eşretli durmuşda ýaşaýar, her bir öýde bagtyýarlyk höküm sürýär. Şeýle eşretli durmuşy peşgeş berendigi üçin bagtyýar raýatlarymyz Milli Liderimize we hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden alkyş aýdýarlar.
Nurgözel ATDAÝEWA,
Beki Seýtäkow adyndaky Mugallymçylyk mekdebiniň mugallymy.
Halk maslahaty — milli demokratiýanyň dabaralanmagy
Berkarar döwletimizde milli ýörelgelerimiz üstünlikli ösdürilýär, halkymyzyň bagtyýar durmuşy üçin beýik işler durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen ata Watanymyz ähli babatda üstünliklere eýe boldy. Gahryman Arkadagymyzyň “Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgesi türkmen halkyna bagtyýar durmuşy peşgeş berdi.
Oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegi — azyk bolçulygynyň kepili
Gadymy we baý ekerançylyk medeniýetiniň ýurdy hökmünde Türkmenistanda häzirki wagtda topraga yhlasly çemeleşmek täze many-mazmuna eýe bolýar. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan oba hojalyk pudagynda başy başlanyp, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýän giň gerimli özgertmeler öz oňyn netijelerini berýär.
Gurban baýramy – hoşmeýillilik we ýagşylyk baýramy
Şan-şöhraty äleme meşhur bolan gadymy hem müdimi türkmen halkynyň hoşniýetlilik, ynsanperwerlik, sahawatlylyk ýaly guýmagursak asylly ýörelgelerinden ugur alyp, merdana ata-babalarymyzyň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan özboluşly ruhy-ahlak gymmatlyklaryny aýawly saklamak, milli däp-dessurlarymyzy yzygiderli ösdürmek, raýatlarymyzyň bagtyýar durmuşda ömür sürmegini has-da ýokary derejelere çykarmak eziz Arkadagymyzyň döwlet syýasatynyň baş ugrudyr.
GURBAN BAÝRAMY - MUKADDES BAÝRAM
Berkarar döwletiň eýýamynyň Galkynyşy döwründe eziz Diýarymyzda ata-babalarymyzdan miras galan milli toýdur baýramlarymyz şatlyk-şowhuna beslenilip, giňden bellenilip geçilýär. Şol baýramlardan biri bolan Gurban baýramy adamzadyň sagdyn we tämiz ruhy-ahlak gözelliklerini, ynsanperwerlik ýörelgelerini dabaralandyrýan, ýüreklere şatlyk paýlaýan mukaddes baýramdyr. Mübärek Gurban baýramy bagtyýar halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşda ýaşaýandygyny alamatlandyrýar.
Özgerişiň we gözelligiň paýtagty
Milli senenamasynda 25-nji maý Aşgabat şäheriniň güni hökmünde dabaraly bellenilýär. Munuň özi halkymyzyň mermer paýtagtyna goýýan sylag-sarpasynyň, sap söýgüsiniň nyşanydyr. «Aşgabatda dünýä ülňülerine laýyk gelýän täze mekdep, çagalar bagy gurulýar» ýa-da «Ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary açylýar» diýen ýaly ýakymly hoş habarlar paýtagtymyzyň yzygiderli ösüşlere beslenýändiginiň aýdyň beýanydyr. H
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.