Dil bilen dünýäni gezer
29-04-25
Sanly bilim ulgamy, dünýä dilleriniň giňden öwrenilmegi bu beýik işleriň aýdyň mysallarydyr. Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde biz ýaşlara dünýä dillerini öwrenmek esasy ugurlaryň biri bolup durýar. Çünki dil kämillikdir, giň dünýägaraýyşdyr. Islendik halkyň dilini öwrenmek bilen bir hatarda, olaryň medeniýetini öwrenmäge hem mümkinçilik almak bolýar. Şonuň üçin hem dil öwrenmegi «dostluk köprüsi» diýip atlandyrýarlar.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe biz ýaşlara dilleri öwrenmekde, şeýle hem kämil hünärmenler bolup ýetişmegimizde uly işleriň alnyp barylýandygyny aýratyn bellemelidiris. Ýurdumyzyň ösüşlerine uly goşant goşjak biz ýaşlary kämil edip ýetişdirmek bu günki günüň möhüm ugurlary bolup durýar. Şonuň üçin hem bilim öwrenmegiň iň täze usullary, netijeli görnüşleri işlenip taýýarlanylýar. Esasan hem, dil öwretmekde, dünýä dillerini özleşdirmekde dürli usullar işlenip taýýarlanylýar.
Türkmenistanyň Prezidentiniň Karary bilen tassyklanan «Türkmenistanda daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasynyň» üstünlikli durmuşa geçirilmegi ýurdumyzyň bilim ulgamynda daşary ýurt dillerini okatmagyň mazmunyny, ony öwretmegiň okuw-usulyýet binýadyny döwrebaplaşdyryp, ýaş nesliň dil biliminiň ösdürilmegine itergi berýär. Gahryman Arkadagymyzyň «Açyk gapylar» syýasaty netijesinde daşary döwletleriň ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlarynyň institutymyzda bolup, türkmen talyplaryna dünýä dillerini öwretmeklerini buýsanç bilen agzap bileris. Munuň özi talyp ýaşlaryň dünýä dillerini çuňňur öwrenip, özleşdirmeginde, erkin gürläp bilmeginde örän ähmiýetlidir.
Talyp ýaşlaryň dünýä dillerini çalt öwrenip, söz baýlygyny artdyrmaklary üçin, ilkinji nobatda, olaryň arasynda sözleýiş diliniň köp ulanylmagyna üns berilýär. Geçilýän sapaklarda talyplaryň biri-birleri bilen sorag-jogap alyşmaklary, görkezme esbaplaryndan, wideoýazgylardan peýdalanylmagy, dünýä dillerinde ýazylan kiçi göwrümli eserleriň terjime edilmegi, dürli sahna oýunlarynyň ýerine ýetirilmegi sözleýiş diliniň ösdürilmeginde örän ähmiýetlidir. Bu babatda häzirki wagtda sanly bilim ulgamynyň, döwrebap tehnologiýalaryň hyzmatyndan giňden peýdalanylýar. Ýeri gelende aýtsak, daşary ýurt dillerini öwrenýän talyp ýaşlar bilen milli Liderimiziň jöwher paýhasyndan dörän, dünýä dilleriniň ençemesine terjime edilen ajaýyp kitaplary esasynda çeper okaýyşlary, döredijilik duşuşyklaryny yzygiderli geçirilýär.
Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen çap edilen «Paýhas çeşmesi» atly kitap gymmatly gollanma hökmünde her birimiziň ýankitabymyza öwrüldi. Onda «Dil bilen dünýäni gezer», «Kitap okamaýan bir dili biler, kitap okaýan kän dili biler» diýen dana pähimler bar. Hakykatdan-da, daşary ýurt dillerini öwrenmek bilen ýaşlar dünýäni gezmäge, dürli dillerde ýazylan eserleri okamaga mümkinçilik tapýarlar.
Mähriban Arkadagymyzyň halkymyza peşgeş eden, baý ruhy mirasymyzdan söz açýan «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly eserinde bolsa, dil bilmek düşünjesiniň diňe bir gaýry halklaryň dilini bilmek däl-de, eýsem, sözden many almagy, pikiriň çuňlugyna düşünmegi, söz manysyny tirmegi aňladýandygy barada aýdylýar. Bu düşünjelerden ugur alyp biz talyp ýaşlar, geljekde daşary ýurt dillerini bilýän, ýurdumyzyň şan-şöhratyny, abraý-mertebesini dünýä ýaýjak hünärmenler bolup ýetişmelidiris.
Biz bilim işgäreri ýaşlaryň giň dünýägaraýyşly, ylymly-bilimli bolmaklary üçin ýurdumyzda döredilýän ähli mümkinçiliklere buýsanýarys. Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda amala aşyrylýan işleriň ählisi bolsa, Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak baradaky taýsyz tagallalarynyň netijesidir. Şeýle mümikinçilikleri döredip berýän türkmen halkynyň Milli Lideriniň hem-de Gahryman Prezidentimiziň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny, il-ýurt bähbitli, dünýä ähimýetli alyp barýan işleriniň elmydama rowaç almagyny tüýs ýürekden arzuw edýäris!
Ogulgeldi ANNAÝEWA,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyñ Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Patologik fiziologiýa kafedrasynyň uly mugallymy.
«IL SAGLYGY — ÝURT BAÝLYGY»
Türkmen halkynyň Milli Lideriniň belleýşi ýaly, Garaşsyz döwletimizde il saglygy ýurt baýlygyna deňelýär. Şoňa görä-de, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmaga, keselleriň öňüni almaga uly ähmiýet berilýär. Beden hem-de ruhy taýdan sagdyn, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyza wepaly, ukyp-başarnykly nesilleri ýetişdirmek boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar.
BAGTYÝARLYK SAGLYKDAN BAŞLANÝAR
Häzirki wagtda Gahryman Arkadagymyzyň pähim-paýhasy esasynda işlenip taýýarlanylan, strategik häsiýete eýe bolan, durmuş ugurly «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy hil taýdan täze derejelere çykýar.
SAGDYN DURMUŞ ÝÖRELGESI ÝOL ALÝAR
Ýurdumyzda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär. «Il saglygy — ýurt baýlygy» şygary astynda ilat arasynda geçirilýän wagyz-nesihat çäreleri jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgesini ornaşdyrmakda möhüm ähmiýete eýedir. Häzirki wagtda Türkmenistanda sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkarar edilmegine aýratyn ähmiýet berilýär.
BEÝIK IŞLER ÖSÜŞLERE BESLENÝÄR
Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Türkmenistan – Bitaraplygyň mekany» atly kitabynda: «Eger-de milletiň erkana we öz erkli ýaşaýşyny bürgüt hem laçyn guşlaryň öz dünýäsinde erkana, parahat ýaýnaşyna meňzetsek, olar şunda öz goşa ganatlaryna daýanýandyrlar. Şeýlelikde, Garaşsyzlyk we Bitaraplyk hem türkmen döwletiniň goşa ganatydyr» diýen dürdäne jümleler bar.
BITARAPLYK ÝOLY PARAHATÇYLYK WE YNANYŞMAK ÝOLUDYR
Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň beýik we asyl syýasaty, türkmen halkynyň ata-baba, nesilme-nesil dowam edýän agzybirlik taglymaty netijesinde Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly Eziz Diýarymyzda bu gün durmuş daragty gül açyp, onuň hoşroýlygy gözellikden çar ýana serpaýdyr.
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.