Daşary ýurt dillerini öwretmekde sanly tehnologiýalaryň ähmiýeti
20-05-24
Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimiziň ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de artdyrmak maksady bilen, ýurdumyzyň ähli ugurlary bilen bir hatarda bilim ulgamynyň işiniň netijeliliginiň ýokarlanmagyna yzygiderli üns berilýär. Ýurdumyzyň bilim ulgamynyň uly ösüşlere eýe bolýandygyny orta we ýokary okuw mekdeplerde innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylýanlygyndan hem görmek bolýar.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe durmuşyň ähli ugurlarynda täze tehnologiýalaryň mümkinçiliginden giňden peýdalanylýar. Okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmekde ulanylýan döwrebap serişdeleriň biri hem kompýuterlerdir. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ýaşlarymyzyň daşary ýurt dillerini öwrenmäge bolan islegleri artýar.
Beýleki dersler bilen bir hatarda, daşary ýurt dillerini öwretmekde tehniki serişdeleriň yzygiderli ulanylmagy oňyn netije berýär. Tehniki serişdeler arkaly döredilýän «janly sözleýişler» talyplaryň daşary ýurt dilini öwrenmäge bolan höwesini artdyrýar. Daşary ýurt dili öwredilýän sapakda häzirki döwrüň ösen tehnologiýalaryndan peýdalanyp, talyplaryň bu dili çuňňur öwrenmekleri üçin ähli mümkinçilikler döredilýär.
Talyplara daşary ýurt dilini öwretmek üçin interaktiw tagtada beýan edilen maglumatlardan peýdalanmaga, öwredilýän dilde ýazyp, okap, terjime etmäge we onuň ses ýazgylaryny diňlemäge, wideoşekillere tomaşa etmäge uly mümkinçilikler bar. Islendik dersi alanymyzda hem, talyplaryň ünsüni sapaga çekip, olarda öwrenilýän derse bolan höwes döretmegi başarmak mugallymyň baş maksady bolup durýar. Interaktiw materiallaryň, görkezme esbaplaryň, degişli suratlaryň peýdalanylmagy talyplaryň ünsüni sapaga gönükdirýär. Şeýle usuldan peýdalanylmagy talyplarda sözleýiş endigini kemala getirip, dili özleşdirmäge ýardam berýär.
Portal arkaly mugallym bilen talybyň hyzmatdaşlygy ilki bilen wagty tygşytlamaga, her bir talyp bilen anyk işlemäge, daşary ýurt dillerini sanly ulgamyň syrlaryna içgin aralaşmak bilen utgaşykly öwrenmäge mümkinçilik berýär. Häzirki döwrüň tehnologiýasyndan habarly, okatmagyň döwrebap usullaryndan netijeli peýdalanmagy başarýan, daşary ýurt dilini okadýan mugallym sapagyň temasyna görä slaýdlardan, ses we wideoşekillerden ýerlikli peýdalanyp, talyplaryň bilim derejesini artdyryp bilýär.
Talyplara eşitdirilýän we görkezilýän şekilleriň düşnükli bolmagyny gazanmak üçin, ilki bilen, mugallym talyplary görkeziljek wideoşekiliň mazmuny bilen tanyşdyryp, olara ulanylýan täze sözleri we söz düzümlerini öwretmeli. Şeýle hem talyplaryň sözleýiş dilini baýlaşdyrmak üçin täze öwrenen sözlerini gepleşik dilinde ulanmagyny gazanmak zerurdyr. Islendik daşary ýurt dilini öwretmek üçin talyplaryň gündelik sözleýiş endiklerini artdyryp, gepleşik dilde ulanmaklaryny ýola goýmak dil öwretmegiň iň ygtybarly usuly hasaplanýar.
Sanly bilim ulgamy arkaly uzak aralykdan sapagy dolandyrmak, elektron resminamalaryň dolanyşygyny girizmek möhümdir. Bu bolsa elektron žurnal, elektron maglumat üpjünçiligi, bir wagtyň özünde ähli talyplar bilen birlikde işlemek we göni aragatnaşyga girmek, teleköpri arkaly sapak geçmek, talyplaryň bilim derejelerini barlamak we olary bahalandyrmakda gözegçiligi ýola goýmak, baý maglumatlar toplumy bilen üpjün etmek ýaly ençeme ýeňillikleri döredýär.
Jemal JUMAÝEWA,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Diller kafedrasynyň mugallymy.
Halk maslahaty — milli demokratiýanyň dabaralanmagy
Berkarar döwletimizde milli ýörelgelerimiz üstünlikli ösdürilýär, halkymyzyň bagtyýar durmuşy üçin beýik işler durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen ata Watanymyz ähli babatda üstünliklere eýe boldy. Gahryman Arkadagymyzyň “Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgesi türkmen halkyna bagtyýar durmuşy peşgeş berdi.
Oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegi — azyk bolçulygynyň kepili
Gadymy we baý ekerançylyk medeniýetiniň ýurdy hökmünde Türkmenistanda häzirki wagtda topraga yhlasly çemeleşmek täze many-mazmuna eýe bolýar. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan oba hojalyk pudagynda başy başlanyp, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýän giň gerimli özgertmeler öz oňyn netijelerini berýär.
Gurban baýramy – hoşmeýillilik we ýagşylyk baýramy
Şan-şöhraty äleme meşhur bolan gadymy hem müdimi türkmen halkynyň hoşniýetlilik, ynsanperwerlik, sahawatlylyk ýaly guýmagursak asylly ýörelgelerinden ugur alyp, merdana ata-babalarymyzyň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan özboluşly ruhy-ahlak gymmatlyklaryny aýawly saklamak, milli däp-dessurlarymyzy yzygiderli ösdürmek, raýatlarymyzyň bagtyýar durmuşda ömür sürmegini has-da ýokary derejelere çykarmak eziz Arkadagymyzyň döwlet syýasatynyň baş ugrudyr.
GURBAN BAÝRAMY - MUKADDES BAÝRAM
Berkarar döwletiň eýýamynyň Galkynyşy döwründe eziz Diýarymyzda ata-babalarymyzdan miras galan milli toýdur baýramlarymyz şatlyk-şowhuna beslenilip, giňden bellenilip geçilýär. Şol baýramlardan biri bolan Gurban baýramy adamzadyň sagdyn we tämiz ruhy-ahlak gözelliklerini, ynsanperwerlik ýörelgelerini dabaralandyrýan, ýüreklere şatlyk paýlaýan mukaddes baýramdyr. Mübärek Gurban baýramy bagtyýar halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşda ýaşaýandygyny alamatlandyrýar.
Özgerişiň we gözelligiň paýtagty
Milli senenamasynda 25-nji maý Aşgabat şäheriniň güni hökmünde dabaraly bellenilýär. Munuň özi halkymyzyň mermer paýtagtyna goýýan sylag-sarpasynyň, sap söýgüsiniň nyşanydyr. «Aşgabatda dünýä ülňülerine laýyk gelýän täze mekdep, çagalar bagy gurulýar» ýa-da «Ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary açylýar» diýen ýaly ýakymly hoş habarlar paýtagtymyzyň yzygiderli ösüşlere beslenýändiginiň aýdyň beýanydyr. H
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.