Peýdaly miweler barada kelam agyz
08-05-25

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe sagdynlyk şahsy durmuşda üstünligi, işde öňegidişligi, owadanlygy we ýaşaýşyň hilini üpjün edýär. Gün tertibini saklamak, dogry we oňat gurnalan zähmet, dynç alyşlar we ukyny almaklyk sagdyn durmuş ýörelgesiniň maksatlaryna ýetmäge ýardam berýär. Sagdyn durmuş ýörelgesini emele getirýän esasy şertleriň biri hem dogry iýmitlenmekdir.
Saglygy goramak üçin arassaçylyk, işjeň hereket, dogry iýmitlenmek, wagtly-wagtynda kadaly dynç almak bilen birlikde ruhuňy belentde tutmak, kalby päklik hem zerur bolup durýar. Durmuşymyzyň her bir pursadyny maksatly işlere sarp etmek, şol üstünliklerimizden lezzet almak hem ömrümizi gözelleşdirýär, şeýle-de, saglygymyza oňyn täsirini ýetirýär.
Saglygy goramak hem berkitmek üçin, ilki bilen, sagdyn tebigy onümler bilen iýmitlenmek gerek. Dogry iýmitlenmegiň talaplaryny doly berjaý etmek biziň ählimiziň borjumyzdyr. Tebigy önümleri (ananasy, banan, gawun we ş.m.) iýmäge ymtylmalydyr. Bu miweleriň utgaşdyrylmagy, suwuň ýeterlik derejede kabul edilmegi kada laýyk agramy saklap, semizlikden we ol zerarly döreýän kesellerden goranmagyň girewidir.
Ananas, düzüminde C we B witaminini, antioksidantlary, iýmit önümlerini köp saklaýan miweleriň biridir. Şonuň üçin hem adam bedeni üçin has-da peýdalydyr. Köp adamlar bromelain saklaýandygy sebäpli ananasy gowy görýärler. Bu madda bedenimizde beloklaryň işjeňligini artdyrmaga we ýaglary aýyrmaga kömek edýär. Bu miwäniň 100 gramynda bary-ýogy 50 kaloriýa saklanýar.
Ananas dürli çiş kesellerine garşy göreşmäge kömek edýär. Sowuklama garşy göreşmek üçin bedenimizi ähli zerur iýmit maddalary bilen üpjün edýär. Immun ulgamyny güýçlendirýär. Gyş we ýaz paslynda iýmit önümleriň arasynda ananasy ulanmak bilen dümewe garşy durup bilersiňiz. Sebäbi, ananasda askorbin kislotasynyň köp bolmagy wiruslara we ýokanç kesellere garşy göreşmekde ýardam berýär. Holestriniň bedende döremeginiň öňüni alýar we gan damarlarynyň diwarlaryny olardan arassalaýar. Iýmit siňdiriş ýollarynyň işini gowulaşdyrýar, aşgazan suwunyň fermentasiýasyny ýokarlandyrýar. Mundan başga-da, bedeni ýaşartmaga kömek edýär.
Banan, beden üçin ajaýyp energiýa çeşmesidir. Olarda uglewodlaryň siňdirilmegine kömek edýän fermentler bar. Bananda iýmit siňdirişi gowlandyrýan pektin maddasy saklanýar. Onuň esasy peýdaly häsiýetlerine bedeniň suwuklygyny aýyrmaga kömek etmegi, iýmit siňdiriş ulgamyny gowulandyrmagy we bedeni arassalamaga kömek edýändigini aýtsa bolar. Her gün banan iýýän adamlaryň has optimistik we ünsli bolýandyklary subut edildi. Guradylan bananlar ähli ýokumly maddalaryny we elementlerini özünde saklaýar.
Sary gawun diňe bir şireli tagamy we ysy bilen däl, eýsem, iýmitleniş aýratynlyklary we bedene getirýän peýdalary bilenem söýülip iýilýän bakja önümidir.Bu gawun immunitetiňi ýokarlandyrýar we adamy sowukdan goraýan C witaminiň çeşmesidir. Şeýle hem düzüminde B we A witaminlerini, fosfor we ýod hem saklaýar. Sary gawun bedende ýürek we böwrek işlerini gowulandyrýar, nerw ulgamynyň işleýşini güýçlendirýär immun ulgamyny gowulandyrýar.
Bulardan başga-da sary iýmit önümlerine süýji sary burç, mekgejöwen, sary erik, sary greýpfrut, gök we beýleki miweler hem girýär. Sary pigmentli miweler we gök önümler bedeniň umumy saglygyny ýokarlandyrýar we toksinleri ýok etmäge kömek berýär.
Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda halkymyzyň saglygy goramak ugrunda amala aşyrylýan işleriň ählisi Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak baradaky taýsyz tagallalarynyň netijesidir. Goý, halkyny bagtly geljege alyp barýan türkmen halkynyň Milli Lideriniň hem-de Arkadagly Gahryman Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak bolsun! Halk üçin, Watan üçin, eşretli döwür üçin yhlas siňdirip, durmuşa geçirýän tutumly işleri mundan beýläk hem rowaç alsyn!
Gülnara SAPARMÄMMEDOWA,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Farmakologiýa kafedrasynyň uly mugallymy, lukmançylyk ylymlarynyň kandidaty.
LUKMANÇYLYKDA EGSILMEZ HAZYNA
Ählimize mälim boluşy ýaly ýurdumyzyň durmuşynda ýene bir buýsançly wakalaryň biri, Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň pähim-paýhasyndan dörän “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitabynyň nobatdaky 17-nji sany hem-de “Saglygy goraýyşda ýetilen sepgitler” atly täze kitabynyň halkymyza gowuşmagy ählimiziň buýsançly başymyzy göge ýetirdi.
PARAHATÇYLYGYŇ WE DOSTLUGYŇ MIZEMEZ BINÝADY
Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan Watanymyz dünýäde parahatçylyk söýüjilikli ýörelgeleri wagyz etmek, halkara guramalaryň, çäklerinde umumadamzat bähbitli başlangyçlary we teklipleri öňe sürmek ugrunda uly tagallalary edýär. Mälim bolşy ýaly, şu ýyl «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edildi.
“Dialog – parahatçylygyň kepili”
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz tarapyndan teklip edilen: “Dialog – parahatçylygyň kepili” atly filosofiýasy, Türkmenistan bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň netijeli hemde köpugurly häsiýete eýe bolýandygyny subut edýär.
SABYRLYLYK, SAGLYK — ÖMRÜMIZIŇ BEZEGI
Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragy öz halkynyň görer gözi, sözlär dili, ruhy çyragy, beýik maslahatçysy, synmaz söýgisi bolup gelýär. Dana Pyragynyň çeper tematikasy baý we köptaraplydyr. Olardan islendik mesele dogrusynda degerli pikir-parasat alyp bolýar. Akyldar Magtymguly Pyragy il-gününiň saglygy hakyndaky meseläni hem öz şygyr setirlerine siňdiripdir.
ÝAŞLARA GÖRELDE, ÝÖRELGE ESER
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň başyny tutan ýaşlar baradaky döwlet syýasaty bu gün hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda üstünlikli dowam etdirilýär. Türkmen jemgyýetinde hakyky watançy şahsyýetleriň neslini kemala getirmek ugrunda dünýä nusgalyk işler alnyp barylýar.

HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.