Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasy
03-11-24
Pederlerimiziň ruhy we medeni gymmatlyklaryny, asylly däp dessurlaryny ýaş nesle öwretmek we dowam etdirmek Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bilim ulgamynyň işgärleriniň öňe sürýän baş maksatlarynyň biridir. Ruhy ösüşimizde halkymyzyň meşhur şahsyýetleriniň edebi hem ruhy mirasyny öz halypaçylyk sapaklarymyzda talyplara öwretmegimiz ýokary görkezijileriň biri bolup durýar. Esasan-da şöhratly meşhurlarymyzyň biri, külli türkmeniň söz sungatynyň elýetmez ussady,dünýäniň öňüni we soňuny beýan eden, bitewi döwlet gurmak baradaky parasatly pikirleri şygyr setirlerine geçiren Magtymguly Pyragydyr.
Magtymguly diňe beýik şahyr bolman, eýsem, ol beýik türkmen pedagoglaryň, halypalaryň biri bolup, onuň galdyran edebi mirasy häzirki döwürde terbiýe mekdebi bolup durýar. Onuň her bir sözi gaýtalanmajak durmuş wakasyny beýan edýär. Şahyryň döredijiliginiň özeni bolup durýan meseleleriň biri-de, ösüp gelýän ýaş nesli söz edebi bilen terbiýelemek meselesidir.
Beýik şahyr Magtymgulynyň döredijiliginde adamlarda ýüze çykýan ýaman gylyk-häsiýetleri tankyt edilýän goşgular köp. Şolardan “Mal ýagşy”, “Nas atan”, “Çilimkeş”, “Naskeş”, “Çilim”, “Çilim çekmegil”, “Munda”, “Gybatkeş” – diýen goşgularynda gowy gylyk häsiýetleri terbiýelemek, ýaman gylyk häsiýetlerden çetleşmek barada gürrüň berilýär.
Beýik şahyryň terbiýe beriji goşgularynda ýaman adamy dogry ýola gönükdirmeklige köp üns berilýär. Ýaman gylyk – häsiýetleri berk tankytlamak bilen, Magtymguly şeýle adamlary dogry ýola çagyrýar: Mysal üçin ol, “Gybatkeş” – diýen goşgusynda
Ruzy – magşar şikaýat eder tilinden,
Ryswalygyň budur seniň, gybatkeş!
Ömrüň ýele berme, azma ýoluňdan,
Agyrtmagyl iliň-günuň, gybatkeş! –
diýmek bilen, gybatkeşi ýaňadandan terbiýelemek isleýär. Çünki, gybatkeşlik iň bir ýaramaz häsiýetleriň biridir, ol ýary – ýardan, dosty – dostdan aýyrýar.
Magtymguly özüniň “Mal ýagşy” diýen goşgusynda şeýle diýýär:
Adam bolup, adam gadryn bilmeen,
Ondan ýene otlap ýören mal ýagşy.
Sözlegende, söz manysyn bilmeen,
Ondan ýene sözlemeen lal ýagşy.
Bu sözler adamlaryň gep geplän wagty pikirlenip dogry geplemelidigini düşündirýär.
Beýik akyldar Magtymgulynyň döredijiliginde durmuşyň ähli taraplary suratlandyrylýar. Haýran galdyrýan zat hem ýaman, gylyk häsiýetleri paş edýän goşgularyň biziň şu günümizde uly orun tutýar. Ýaş nesli durmuşyň talabyna görä terbiýelemekde ýol görkeziji bolup hyzmat edýär.
Gahryman Arkadagymyzyň atalyk kitaplaryndan we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň her bir çykyşynda pähim-paýhaslarynda Watana wepaly, Watany söýýän ýaşlary terbiýelemeklige, milli däp-dessurlary, halk döredijiligini ulanmagy görkezýän ündewlerinden ugur alyp, gündelik geçýän nyzamlarymyzda hem-de her hepdäniň çarşenbe günleri geçirilýän halypaçylyk sapaklarymyzda bilim alýan talyplaryň ýokary bilimli, öz işine ökde, Watana wepaly hünärmenler bolup ýetişmekleri üçin wagyz-nesihat işleri yzygiderlikde alnyp barylýar.
Döwletimizde türkmen halkynyň Milli Lideriniň we hormatly Prezidentimiziň ýaşlar üçin edýän aladalary bimöçber. Okamagymyz, işlemegimiz üçin üçin ähli amatlyklary bolan ýokary okuw jaýymyzda ähli mümkinçilikleriň bolmagy bizi Watanymyzy ýürekden söýüp, oňa hyzmat etmäge borçly edýär. Goý, Gahryman Arkadagymyzyň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli beýik işleri mundan beýläk-de rowaçlyklara beslensin!
Wepamuhammet REJEPOW,
Türkmenistanyň inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň Jemagat infrastrukturasy we inženerçilik ulgamlary fakultetiniň ulgamlary fakultetiniň 3-nji ýyl talyby.
Halk maslahaty — milli demokratiýanyň dabaralanmagy
Berkarar döwletimizde milli ýörelgelerimiz üstünlikli ösdürilýär, halkymyzyň bagtyýar durmuşy üçin beýik işler durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen ata Watanymyz ähli babatda üstünliklere eýe boldy. Gahryman Arkadagymyzyň “Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgesi türkmen halkyna bagtyýar durmuşy peşgeş berdi.
Oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegi — azyk bolçulygynyň kepili
Gadymy we baý ekerançylyk medeniýetiniň ýurdy hökmünde Türkmenistanda häzirki wagtda topraga yhlasly çemeleşmek täze many-mazmuna eýe bolýar. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan oba hojalyk pudagynda başy başlanyp, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýän giň gerimli özgertmeler öz oňyn netijelerini berýär.
Gurban baýramy – hoşmeýillilik we ýagşylyk baýramy
Şan-şöhraty äleme meşhur bolan gadymy hem müdimi türkmen halkynyň hoşniýetlilik, ynsanperwerlik, sahawatlylyk ýaly guýmagursak asylly ýörelgelerinden ugur alyp, merdana ata-babalarymyzyň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan özboluşly ruhy-ahlak gymmatlyklaryny aýawly saklamak, milli däp-dessurlarymyzy yzygiderli ösdürmek, raýatlarymyzyň bagtyýar durmuşda ömür sürmegini has-da ýokary derejelere çykarmak eziz Arkadagymyzyň döwlet syýasatynyň baş ugrudyr.
GURBAN BAÝRAMY - MUKADDES BAÝRAM
Berkarar döwletiň eýýamynyň Galkynyşy döwründe eziz Diýarymyzda ata-babalarymyzdan miras galan milli toýdur baýramlarymyz şatlyk-şowhuna beslenilip, giňden bellenilip geçilýär. Şol baýramlardan biri bolan Gurban baýramy adamzadyň sagdyn we tämiz ruhy-ahlak gözelliklerini, ynsanperwerlik ýörelgelerini dabaralandyrýan, ýüreklere şatlyk paýlaýan mukaddes baýramdyr. Mübärek Gurban baýramy bagtyýar halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşda ýaşaýandygyny alamatlandyrýar.
Özgerişiň we gözelligiň paýtagty
Milli senenamasynda 25-nji maý Aşgabat şäheriniň güni hökmünde dabaraly bellenilýär. Munuň özi halkymyzyň mermer paýtagtyna goýýan sylag-sarpasynyň, sap söýgüsiniň nyşanydyr. «Aşgabatda dünýä ülňülerine laýyk gelýän täze mekdep, çagalar bagy gurulýar» ýa-da «Ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary açylýar» diýen ýaly ýakymly hoş habarlar paýtagtymyzyň yzygiderli ösüşlere beslenýändiginiň aýdyň beýanydyr. H
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.