Günebakar çigidi: haýsy ýagdaýlarda ony iýmäge rugsat berilmeýär?
07-04-23
Bu çigit tagamly we garşy durmak kyn. Köpüsi telewizoryň gapdalynda ýa-da dostlary bilen skameýkada otyrka olary iýmegi halaýarlar. Günebakar çigidi hemmeler üçin peýdalymy? Olary iýmek gadagan adamlar barmy?" Aşgazan-içege ulgamynyň dowamly kesellerinden ejir çekýänler, şeýle hem diş saglygy bilen gyzyklanýanlar üçin arassalanmadyk çigitleriň sarp edilmegini çäklendirmek zerur.
Çigitleri yzygiderli kabul etmek kaloriýasy gaty ýokary bolany üçin horlanmagy kynlaşdyrýar. Elbetde, olara allergiýasy bolanlar sarp etmekden aýyrylmalydyrlar. Çigitleri iýmegiň peýdasy barmy? Şübhesiz, hawa. Sebäbi olarda öýjükleriň alyş-çalşyna oňyn täsir edýän antioksidantlar bar. Ýene-de olarda B, A, E we D witaminleri, şeýle hem kaliý, sink, selen, fosfor, demir we mis ýaly beden üçin zerur elementler bar.
Günebakar çigitleri içegäniň hereketini gowulandyrýan süýüme baýdyr. Şeýle-de bolsa, kadany berjaý etmeli we çig çigutleri duzsyz iýmeli. Çigitler iýmekden kimler doly saklanmaly? Artykmaç agram bilen göreşýänler Günebakar çigidi ýokary kalorili önümdir. 100 gram çig tohumda takmynan 600 kkal, gowrulan tohumda bolsa 700 kkal bar. Olary siñdirmek üçin bir sagat ýüzmeli ýa-da azyndan 10 km ýöremeli. Ýeri gelende aýtsak, çigitler gaty işdäaçar, şonuň üçin hakykatdanam olaryň yzygiderli iýmek islärsiňiz.
Peýdaly maddalar bişmedik tohumlarda bolýar, ýöne köp adam olary gowrulan iýmegi makul bilýär. Bişirilende, öýjükleriň wagtyndan öň garramagyna sebäp bolýan glikasiýa önümleri emele gelýär. Bişirmek tohumlara duz we tagam güýçlendiriji goşýar, bu deriniň suwsuzlanmagyna getirýär. Diş saglygy barada alada edýänler, çigitleri yzygiderli dişleseňiz, dişleriň arasynda boşluklar peýda bolar. Yzygiderli mehaniki täsir diňe bir emeliň zeperlenmegine däl, eýsem dişiň doly näsazlygyna hem sebäp bolýar. Aşgazan-içege ulgamyndaky näsaglar çigitdäki süýüminlerden gelip çykýar şonuň üçin aşgazan-içege keselleriniň agyrlaşan ýagdaýynda olary iýmezlik has gowudyr.
Mundan başga-da, öt ýollarynyň we bagryň kesellerinden ejir çekýän hassalar olary iýmit düzüminden çykarmalydyrlar. Sebäbi düzüminde köp ýag bar. Şeýle hem gastrit we aşgazan ýarasy bolan näsaglar üçin kontrendikasiýa bar.Az mukdarda çig arassalanan tohum iýmek bedeni witaminler we minerallar bilen üpjün edýär. Ýöne hemme zat ortaça gowy. Halaýan önümiňizden doly ýüz öwürmek hökman däl, ony dogry iýmeklik has möhümdir.
Taýýarlan Süleýman SAPAROW,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň 2-nji ýyl talyby.
Halk maslahaty — milli demokratiýanyň dabaralanmagy
Berkarar döwletimizde milli ýörelgelerimiz üstünlikli ösdürilýär, halkymyzyň bagtyýar durmuşy üçin beýik işler durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen ata Watanymyz ähli babatda üstünliklere eýe boldy. Gahryman Arkadagymyzyň “Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgesi türkmen halkyna bagtyýar durmuşy peşgeş berdi.
Oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegi — azyk bolçulygynyň kepili
Gadymy we baý ekerançylyk medeniýetiniň ýurdy hökmünde Türkmenistanda häzirki wagtda topraga yhlasly çemeleşmek täze many-mazmuna eýe bolýar. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan oba hojalyk pudagynda başy başlanyp, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýän giň gerimli özgertmeler öz oňyn netijelerini berýär.
Gurban baýramy – hoşmeýillilik we ýagşylyk baýramy
Şan-şöhraty äleme meşhur bolan gadymy hem müdimi türkmen halkynyň hoşniýetlilik, ynsanperwerlik, sahawatlylyk ýaly guýmagursak asylly ýörelgelerinden ugur alyp, merdana ata-babalarymyzyň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan özboluşly ruhy-ahlak gymmatlyklaryny aýawly saklamak, milli däp-dessurlarymyzy yzygiderli ösdürmek, raýatlarymyzyň bagtyýar durmuşda ömür sürmegini has-da ýokary derejelere çykarmak eziz Arkadagymyzyň döwlet syýasatynyň baş ugrudyr.
GURBAN BAÝRAMY - MUKADDES BAÝRAM
Berkarar döwletiň eýýamynyň Galkynyşy döwründe eziz Diýarymyzda ata-babalarymyzdan miras galan milli toýdur baýramlarymyz şatlyk-şowhuna beslenilip, giňden bellenilip geçilýär. Şol baýramlardan biri bolan Gurban baýramy adamzadyň sagdyn we tämiz ruhy-ahlak gözelliklerini, ynsanperwerlik ýörelgelerini dabaralandyrýan, ýüreklere şatlyk paýlaýan mukaddes baýramdyr. Mübärek Gurban baýramy bagtyýar halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşda ýaşaýandygyny alamatlandyrýar.
Özgerişiň we gözelligiň paýtagty
Milli senenamasynda 25-nji maý Aşgabat şäheriniň güni hökmünde dabaraly bellenilýär. Munuň özi halkymyzyň mermer paýtagtyna goýýan sylag-sarpasynyň, sap söýgüsiniň nyşanydyr. «Aşgabatda dünýä ülňülerine laýyk gelýän täze mekdep, çagalar bagy gurulýar» ýa-da «Ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary açylýar» diýen ýaly ýakymly hoş habarlar paýtagtymyzyň yzygiderli ösüşlere beslenýändiginiň aýdyň beýanydyr. H
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.