TÜRKMENISTANYŇ ULAG DIPLOMATIÝASY: Geçmişden aýdyň geljegi nazarlaýan başlangyçlar

19-11-21

Geografik taýdan amatly ýagdaýa eýe bolan ýurdumyz Orta Aziýanyň üstünden geçýän sebit we sebitara ýollarynyň çatrygynda ýerleşmek bilen, ägirt uly üstaşyr mümkinçiliklerine eýe bolup, olary has netijeli amala aşyrmaga çalyşýar.

Häzirki wagtda Türkmenistan hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň esasynda dünýä döwletleri we abraýly halkara guramalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmek ugrunda yzygiderli tagalla edýär.Şunda, halkara we sebitara hyzmatdaşlygyny giňeltmekde ulag ulgamynyň ösdürilmegi aýratyn ähmiýete eýe bolup durýar.

Soňky ýyllarda ykdysady gatnaşyklary netijeli alyp barmak we ösdürmek üçin halkara ulag geçelgeleriniň eýeleýän orny barha artýar. Häzirki wagtda ýurtlaryň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmak maksady bilen, dünýäniň dürli sebitlerinde halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri döredilýär. Bu halkara geçelgeler adamlaryň ulag hyzmatyna bolan isleglerini kanagatlandyrmaga, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmäge, tebigy baýlyklary özleşdirmäge, diwersifikasiýa ýoly bilen hoşniýetli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga hem-de sebit we dünýä möçberinde durnukly ösüşi üpjün etmäge ýardam edýär.

Dünýäniň ulag ulgamyna işjeň goşulmak Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar. Hormatly Prezidentimiz ygtybarly ulag-üstaşyr düzümini döretmek arkaly özara bähbitli ykdysady gatnaşyklary giňeltmäge we halkara hyzmatdaşlygyny berkitmäge möhüm ähmiýet berýär. Halkara ulag-üstaşyr geçelgelerini döretmek boýunça döwletimiziň başlangyçlary esasynda durmuşa geçirilýän taslamalar halkara söwdany ösdürmäge ýardam bermek bilen, ýurtlaryň arasynda ähli ugurlar boýunça köptaraplaýyn gatnaşyklary berkitmäge giň mümkinçilikleri döredýär.

Türkmenistanyň geografik taýdan amatly ýerde ýerleşmegi, tebigy serişdeleriň baý gorlaryna eýe bolmagy ulag ulgamyny ösdürmek üçin uly serişdeleriň goýberilmegine, öňdebaryjy tejribeleri ulanmak arkaly döwrebap ýollary, köprüleri, demir ýollary we turbageçirijileri gurmak boýunça iri taslamalaryň durmuşa geçirilmegine, sebitde ulag-logistika merkeziniň kemala gelmegine esas döredýär. Bu bolsa ýurdumyzy Merkezi Aziýa sebitiniň ulag ulgamynyň esasy halkasyna öwürýär.

Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 75-nji mejlisiniň wise-başlyklygyna saýlanmagy milli Liderimiziň durmuşa geçirýän oýlanyşykly daşary syýasatyna dünýä möçberinde ýokary baha berilýändiginiň nobatdaky subutnamasy bolup durýar. Ýurdumyzyň mundan ozal hem BMG-niň Baş Assambleýasynyň birnäçe mejlislerinde bu jogapkärli wezipäni ýokary abraý bilen ýerine ýetirendigini aýratyn bellemek gerek.

Ýurdumyz ulag ulgamynda halkara gatnaşyklary pugtalandyrmaga möhüm mesele hökmünde garaýar. Şu nukdaýnazardan, hormatly Prezidentimiziň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 75-nji mejlisinde eden wideoýazgy çykyşynda ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmegi ileri tutulýan ugur hökmünde kesgitlemegi aýratyn bellenmäge mynasypdyr. Döwlet Baştutanymyz taryhy çykyşynda durnukly we howpsuz ulag ulgamyny döretmek boýunça adatdan daşary ýagdaýlar döwründe durnukly halkara ulag gatnawyny üpjün etmek meselelerine giňişleýin we köptaraplaýyn garamak babatdaky öňdengörüjilikli garaýşyny beýan etdi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň bu babatda işläp taýýarlan Rezolýusiýasynyň taslamasy agza döwletleriň hem-de BMG-niň ýöriteleşdirilen edaralarynyň gatnaşmagynda ara alnyp maslahatlaşylmak üçin mejlisiň gün tertibine hödürlenildi.

Türkmenistanyň ulag ulgamynda gazanan üstünlikleriniň we eýe bolan halkara abraýynyň has-da pugtalanmagynyň aýdyň mysallarynyň biri hökmünde milli Liderimiziň öňe süren başlangyçlary esasynda, BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan birnäçe Rezolýusiýalaryň kabul edilendigini bellemek gerek. 2014-nji ýylyň dekabrynda “Durnukly ösüş maksady bilen halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde ulag we üstaşyr geçelgeleriniň orny”, 2015-nji ýylyň dekabrynda “Durnukly multimodal üstaşyr geçelgelerini döretmäge ýardam etmek maksady bilen ulaglaryň ähli görnüşleriniň arasynda hemmetaraplaýyn gatnaşyklary üpjün etmegiň ýolunda”, 2017-nji ýylyň dekabrynda “Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak bilen baglylykda ulaglaryň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Rezolýusiýalar kabul edildi. Bu bütindünýä ähmiýetli, umumadamzat bähbitli halkara resminamalarda durnukly ulag ulgamyny döretmegiň esasy ugurlary beýan edilip, onuň kabul edilmegi milli Liderimiziň başlangyçlarynyň dünýä derejesinde ykrar edilýändigini we goldaw tapýandygyny aýdyň tassyklaýar.

Hormatly Prezidentimiz giň hyzmatdaşlyga gönükdirilen hem-de ähli halklaryň we ýurtlaryň bähbitlerine laýyk gelýän başlangyçlaryň anyk durmuşa geçirilmegi babatda yzygiderli çäreleri görýär.

Möwlam HAÝTGULYÝEW,
                        Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň «Türkmenawtoulaglary» agentliginiň   “Lebapawtoulag” önümçilik birleşiginiň hünärmeni
.

Abuna Tassyklayys kody: 78390

16853b57d56bc5.jpeg
Türkmenistan bilen Azerbaýjan ulag-logistika hyzmatdaşlygyny ösdürýär

Azerbaýjan bilen Türkmenistan ulag-logistika hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň çäginde Baku, Alýat we Türkmenbaşy portlarynyň has giňden ulanylmagyny işjeň öňe sürýärler. Bu barada Azerbaýjanyň daşary işler ministriniň orunbasary Samir Şarifow Bakuda geçirilen “Azerbaýjan bilen Türkmenistanyň köpugurly hyzmatdaşlygy: gazananlar we geljekki mümkinçilikler” atly simpoziumda eden çykyşynda belledi.


16853b6358ab23.jpeg
Türkmenistan Eýrandan gelýänlere ynsanperwerlik goldawyny bermegi dowam edýär

Türkmenistan Eýrandan gelýän daşary ýurt raýatlary üçin 24 sagatlyk ynsanperwerlik geçelgesini üpjün edýär. Häzirki wagtdaky ýagdaýa görä, Hindistanyň, Hytaýyň, Pakistanyň we beýleki ýurtlaryň raýatlary bolan ýüzlerçe adam barlag-goýberiş nokatlary arkaly Türkmenistanyň döwlet serhedinden geçdi.


16853b32ded207.jpeg
Hytaý bilen Merkezi Aziýanyñ arasyndaky ulaglar arkaly söwda dolanyşygy ýanwar-maý aýlarynda iñ ýokary görkezijilerine ýetdi

2025-nji ýylyñ ýanwar-maý aýlarynda Hytaý bilen Merkezi Aziýanyñ bäş ýurdunyñ (Gazagystan, Gyrgyzystan, Täjigistan, Türkmenistan we Özbegistan) arasyndaky söwdanyñ möçberi geçen ýylyñ şol bir döwri bilen deñeşdirilende, 10,4 % artyp, 286,42 mlrd ýuana (39,91 mlrd $ golaý) ýetdi. Bu barada Hytaýyñ Baş gümrük müdiriýeti habar berýär.


16853b2377f8b1.jpeg
Emeli aň we sanlylaşdyrma boýunça seminar geçirildi

Ýakynda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde “Ýokary bilim ulgamynda sanlylaşdyrma, IT we emeli aň” atly okuw seminary geçirildi. Ony ABŞ-nyň Fullbright alyş-çalyş maksatnamasynyň hünärmeni doktor Melda Ýyldyz geçirdi.


16853b46434ca7.png
Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň we Päkistanyň portlarynyň wekilleri hyzmatdaşlygy giňeltmek hakynda maslahatlaşdylar

2025-nji ýylyň 17-njy iýunynda Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň wekilleri bilen Päkistan Yslam Respublikasynyň Gwadar hem-de Karaçi portlarynyň wekilleriniň arasynda porty dolandyrmak we işletmek boýunça tejribe alyşmak babatynda hyzmatdaşlyk bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşmak üçin wideoaragatnaşyk arkaly gepleşik geçirildi.

Bash surat - 2022.jpg
HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:

– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.