Ulag serişdelerine we herekete gatnaşyjylara awtomobil ýollarynyň ugrundaky ýolýaka hyzmat ediş desgalary
08-11-23

Türkmenistanyň geografiki, geosyýasy we geoykdysady taýdan amatly ýerleşmegi, asudalygy we ilatynyň myhmansöýerligi halkara hyzmatdaşlygyny, söwda-ykdysady, ynsanperwerlik gatnaşyklaryny ösdürmäge giň mümkinçilikleri açýar. Şunlukda, ulag-üstaşyr geçelgeleriniň, awtomobil ulagynda gatnawlary guramakda we dolandyrmakda logistika ylmynyň orny barha berkeýär. Türkmenistanyň çäginden üstaşyr geçýän awtoulag serişdeleriniň gatnaw sany köpelýär. Bu gatnawlaryň ygtybarly, howpsuz we netijeli amala aşyrylmagyny üpjün etmek wajyp meseleleriň birine öwrülýär. Awtomobil ýollarynyň ugrunda ýerleşýän ýolýaka hyzmatlary toplumynyň işini herekete gatnaşyjylaryň isleglerine laýyklykda yzygiderli döwrebaplaşdyrmak we kämilleşdirmek zerurlygy ýüze çykýar.
Ýol, awtoulag gatnawlary, ýolýaka hyzmatlary we ýol gözegçiligi gulluklaryň her biriniň özüne mahsus ýerine ýetirmeli wezipeleri bolýar. Ýolýaka hyzmatlary gullugyna degişli bolan: motelleriň, kempingleriň, dynç alyş ýerleriň, garbanyş we söwda nokatlarynyň; ýangyç guýuş beketleriniň (ÝGB); tehniki hyzmat (TH) ediş nokatlarynyň; awtomobilleri ýuwuş nokatlarynyň; aragatnaşyk ulgamlary gurnamynyň kadaly we amatly bolmagy talap edilýär. Iri awtomagistrallaryň ugrunda ýük gatnawlary amala aşyrylanda ulag-ekspedisiýa kärhanalarynyň ýük stansiýalarynyň çäginde awtomobilleri ýeňil abatlamak boýunça ussahanalar işledilýär.
Häzirki zaman awtomobil ýollary degişli hyzmat ediş desgalary we jaýlary bilen üpjün edilmelidir. Bu desgalar ýoluň durkuny talabalaýyk saklamak, ýolagçylaryň isleglerini kanagatlandyrmak we tehniki serişdelere degerli tehniki hyzmat etmek üçin niýetlenýärler.
Ýük we ýolagçy gatnawlarynyň netijeliligine awtomobil ýollarynyň ugrunda tehniki hyzmat ediş stansiýalaryň (THS) bolmagy oňyn täsir edýär. I kategoriýaly ýollarda olar ýolyň iki tarapynda, II we III kategoriýaly ýollarda – bir tarapynda gurulýar. Stansiýada iş ýerleriniň sany hereketiň intensiwligine we olaryň arasyndaky aradaşlyga baglylykda birden sekize çenli kabul edilýär. Intensiwlik 20000 awt./gije-gündizden köp bolanda iş ýerleriniň sany hasaplamalary geçirmek arkaly kesgitlenilýär.
Häzirki döwürde awtomobil ulagynyň ulanyşyna sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylýan şertlerinde tehniki-geoinformasion maglumatlara esaslanyp, Türkmenistanyň şertlerinde ýolýaka hyzmatlary toplumynyň ulanyş netijeliligini ýokarlandyrmak üçin Türkmenistan bilen serhetdeş sebitlerinde ýük daşamagyň we ýolagçy gatnatmagyň amala aşyrylyşy boýunça tehniki-geoinformasion we internet maglumatlary ýygnalmagy we seljerilmegi boýunça degişli işler geçirilýär.
Kakajan ÇARYÝEW,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň Ulaglar fakultetiniň Uçuş enjamlarynyň we hereketlendirijileriniň tehniki ulanylyşy hünäriniň 5-nji ýyl talyby.

GADYMY TÜRKMEN TOPRAGY – ADAMZADYŇ GYMMATLY HAZYNASY
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýan baý ruhy hem-de taryhy-medeni mirasy, milli däpleri aýawly saklamak, giňden wagyz etmek ýörelgesi türkmen halkyny dünýäniň beýleki ýurtlarynyň halklary bilen ruhy taýdan has-da jebisleşdirýär. Taryhçylaryň bellemeklerine görä, türkmen topragynda bina edilen köpsanly ýadygärlikler adamzadyň gymmatly hazynasydyr.

AKYLDAR ŞAHYRYŇ ŞYGRYÝET MIRASY
Magtymguly Pyragynyň şygryýeti egsilmeýän derýa, ruhy teşnelikden gandyrýan güzer kimin ynsanyýeti agzybirlige, päklige, halallyga çagyrýar. Hut şonuň üçin-de söz ussadynyň her bir setiri durmuş şamçyragy bolup kalplara ornaýar. Magtymguly Pyragy sözüň egsilmez güýji we gudraty bilen şygryýet äleminde ady Arşa galyp, milli derejä göterilen akyldar şahyrdyr. Dana şahyrymyzyň paýhasa ýugrulan döredijiliginde nesil terbiýesine degişli şygyrlara uly orun degişlidir.

BAŞ KANUNYMYZ HEM-DE ÝAŞYL BAÝDAGYMYZ TÜRKMEN HALKYNYŇ RUHY BITEWILIGINIŇ NYŞANLARYDYR
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň hukuk ulgamynda amala aşyrýan özgertmeleri diňe bir öz raýatlarymyzy buýsandyrmak bilen çäklenmän, eýsem dünýä bileleşigi tarapyndan hem gyzgyn goldanylýar. Ata Watanymyzda kanunyň abraýyny has-da belende göterýär, onuň rüstemligini ykrar edýär.

ROWAÇLYGYŇ HEM AGZYBIRLIGIŇ SAZLAŞYGY
Täze Galkynyşyň batly gadamlary bilen bagtyýarlyk nuruny boldan eçilýän ýurdumyzda belentden parlaýan Ýaşyl Tugumyzyň astynda ýaýbaňlandyrylan durmuş-ykdysady özgertmeleriň ýokary depginlerini we giň möçberli taslamalaryň durmuşa geçirilmegini, bazar gatnaşyklarynyň ösdürilmegini, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkara derejesindäki abraýynyň barha artmagyny yzygiderli üpjün etmekde ýurdumyzda hereket edýän hukuk namalaryna esasy orun degişlidir.

DÖWLETLILIGIŇ HEM ASUDALYGYŇ NYŞANLARY
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda eziz Diýarymyzyň her bir güni toý-baýramlara, ýatdan çykmajak pursatlara, taryhy wakalara beslenýär. Türkmenistanyň Konstitusiýasy döwletiň jemgyýetçilik gurluşynyň köpasyrlyk tejribesine esaslanýan, halkymyzyň milli ýörelgelerini özünde jemleýän berk binýatdyr.

HORMATLY PREZIDENTIMIZ SERDAR BERDIMUHAMEDOW:
– Häzirki döwürde Garaşsyz Türkmenistan öz ösüşiniň täze tapgyryna gadam basdy. Bu döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Ösüşiň şu täze döwründe biz öz öňümizde has belent maksatlary goýduk.