Çaý — dünýäde iň halanyp içilýän içgileriň arasynda çaý, megerem iň söýüp içilýän içgidir. Çaýyň rahatlandyryjy we bedeniňi gurplandyryjy täsiri bar. Onuň adam bedeni üçin berýän peýdasy barada–da köp zatlar anyklanyldy. Meselem,ýapon lukmanlary günde 9-10 çemesi käse çaý içmelidigini aýdýarlar. Olaryň geçiren barlaglaryna, günde 10 käse çaý içýän adamlar 3 käse çaý içýänlerden 5-7 ýyl uzak ýaşaýar.

Çaýy demlemezden ozal , çäýnegi gaýnag suwa çaýkamaly. Ony birazrak basyransoň içmelidir. Şeýle bolanda , şemmäniň düzümindäki ýokumly maddalar çaýa ornap , adam bedenine has siňňitli bolýar. Çäýnege atylan şemmäniň üstüne iki gezekden artyk demlenip içmek bolmaýar. Ýapon zenanlary çaýdan galan şemmäni bir gaba ýygnap goýýar. Olar şemmäni bir gaba ýygnap goýýarlar. Olar şemma ýylysuw goýup, süzýärler-de ýüzüni, boýnuny ,elini ýuwýarlar. Çünki şemmeden süzülip alnan suw deriniň ýaşlygyny saklamaga, ýygyrtlaryň ýazylmagyna ýardam berýär.

Gyşda bir käse gyzgynjak çaýyň lezzetem nämä degenok. Ýöne onuň dümewden açylmaga ýardamynyň ulydygyny bellemek gerek. Çopan telpek bilen garylyp demlenen çaýa bir azyrak gara burç, bir çaý çemçesi bal garylyp içmeli. Bu demleme dümewden hemde bokurdak agyrsyndan gutulmaga ýardam berýär. Onsaňam, dümewiň öňüni almak üçin limon, bal bilen gök çaý içmek hem örän peýdalydyr.

Ajy demlenen çaý bitmeýän ýaralary guramagyna hem oňaýly täsir etýär. Bir bölejik hasany ýyly çaýa batyryp, ýaranyň üstünde 3 minut çemesi wagt goýmaly.

Seýitniýaz Mämmedow,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň Ýol gurluşygy fakultetiniň 1-nji ýyl talyby.